Westerwolde Lus 3, Smeerling Noord, Smeerling te Groningen
Naar Ter Wupping, het Stobke, Onstwedde, de Ruige Berg en de Kieberg, een afwisselend, licht glooiend coulisselandschap. Deze wandeling start in het esdorp Smeerling en gaat naar de Juffertoren van Onstwedde door het stroomdal van de Ruiten Aa en de Mussel Aa, een natuurgebied met rivierduinen, zoals de Kiebaarg, de Ruige Baarg en het bos van Ter Wupping. Dit is een zeer verrassend kleinschalig gebied ontstaan in de ijstijd: hoger gelegen rivierduinen, bosjes, waterloopjes, natte graslanden, windsingels en essen.
In het buurtschap Höfte staan prachtige boerderijen. Bijna aan het einde van het fietspad naar Holte staat een kunstwerk, de Hooiruiters. Hooiruiters zijn piramidevormige stellages voor het drogen van gras. De weg naar Onstwedde is een hoger gelegen zandweg over het Stobke, een bult in het veld. Een rondje om de Juffertoren van Onstwedde is de moeite waard vanwege het uitzicht. De legende over de bouw van de toren is te lezen in de routebeschrijving. 79% van deze wandeltocht is onverhard.
Geïnteresseerd in de omgeving? Bezoek de VBT ( Vereniging Bevordering Toerisme ).
Routebeschrijving
kn. = wandelknooppuntpaaltje met een cijfer.
- Ga vanaf de parkeerplaats terug naar de weg in de richting van de N365. Het laatste huis rechts is een antiekboerderij, een bezoek waard.
- Bij de verkeersweg RA, het fietspad op. Passeer een brug over de Ruiten Aa. Voorbij de brug na ongeveer 30 meter is rechts een paadje van Natuurmonumenten met wandelmerktekens. Ga hier RA naar beneden en dan weer RA onder de brug door.*
* September 2024 : Het pad onder de brug was goed begaanbaar. Als het voetpad onder de brug toch overstroomd is, ga dan terug naar het fietspad en steek voorbij de brug de N 365 naar rechts over. Loop steeds RD over het fietspad met gras-pad en vervolg de wandeling bij punt 5 en 6. - Volg nu een gras-pad rechts van de Ruiten Aa tot een splitsing van voetpaden.
Daar bij kn.91 nog even RD, het pad buigt dan naar links in de richting van een brug. - Steek de Ruiten Aa over en ga even verder bij kn.89 RA het fietspad/gras-pad op over de steilrand langs de Ruiten Aa.
kn. = wandelknooppuntpaaltje met een cijfer.
- Ga vanaf de parkeerplaats terug naar de weg in de richting van de N365. Het laatste huis rechts is een antiekboerderij, een bezoek waard.
- Bij de verkeersweg RA, het fietspad op. Passeer een brug over de Ruiten Aa. Voorbij de brug na ongeveer 30 meter is rechts een paadje van Natuurmonumenten met wandelmerktekens. Ga hier RA naar beneden en dan weer RA onder de brug door.*
* September 2024 : Het pad onder de brug was goed begaanbaar. Als het voetpad onder de brug toch overstroomd is, ga dan terug naar het fietspad en steek voorbij de brug de N 365 naar rechts over. Loop steeds RD over het fietspad met gras-pad en vervolg de wandeling bij punt 5 en 6. - Volg nu een gras-pad rechts van de Ruiten Aa tot een splitsing van voetpaden.
Daar bij kn.91 nog even RD, het pad buigt dan naar links in de richting van een brug. - Steek de Ruiten Aa over en ga even verder bij kn.89 RA het fietspad/gras-pad op over de steilrand langs de Ruiten Aa.
- Het pad komt uit bij het Mussel Aa – kanaal. LA en daarna bij kn.88 RA de brug over.
- Ga over de brug bij kn.87 direct LA, een brede zandweg langs het kanaal. Volg tot nader order de rode paaltjes van Staatsbosbeheer. Bij de brug staat het 1ste rode paaltje.
- Na ruim 500 meter, bij het 3de rode paaltje voorbij de brug RA, hier staan merktekens. De rode paaltjes zijn niet altijd goed zichtbaar. Het is een schelpenpaadje dat haaks op de zandweg ligt. Volg het smalle pad, dat voor een sloot een bocht naar rechts maakt. Aan het einde LA over een bruggetje.
- Bijna aan het einde maakt het pad een vrijwel haakse bocht naar links. Het pad wordt breder en komt uit op een weg.
- Op dat punt LA, asfaltweg.
- Passeer huisnummer 13 en loop nog een poosje RD tot een bosrand aan de rechterkant. Hier zijn vlakbij elkaar twee paden naar rechts.
- Ga RA bij het 2de pad, een breed pad van Staatsbosbeheer over het open veld en links van de bosrand. Negeer zo de rode paaltjes. Hier staat wel een wandelnetmerkteken. Dit pad maakt al vrij snel een bocht naar links.
- Negeer vlak voor het einde een pad naar rechts met een rood paaltje, passeer kn.86 en ga even verder pas RA, aan het einde bij de T-splitsing. Loop nu in de richting van een huis.
- Na het huis links LA, het pad loopt links van rivierduinen, de Ruige Berg.
- Het pad blijven volgen met een bocht naar rechts en dan een haakse bocht
naar links. Volg de merktekens. - Even verderop is links de spits van de toren van Onstwedde te zien rechts een uitkijktoren. Negeer de paadjes naar rechts en ga LA over een bruggetje over de Mussel Aa, ga RD, blijf het pad volgen, dat naar links buigt. Rechts zijn rivierduinen: de Kieberg.
- Voorbij het bankje langs de bosrand blijven lopen, links aanhouden.
- Ga aan het einde 2x scherp RA, een pad tussen twee waterloopjes/greppels door.
- Dit pad komt uit op een half verharde weg. Ga hier LA en gelijk RA langs een
afsluitboom. Rechts is een boomsingel. - Aan het einde RA en gelijk LA bij een bord van Staatsbosbeheer, een pad
tussen boomsingels. - Aan het einde LA tussen een rij bomen. Rechts is een huis.
- Bij een asfaltweg RA.
- Even verder staat links op nummer 11a een monumentale boerderij van het Westerwoldse type. Bij een bankje op een splitsing van wegen nog 15 meter RD lopen richting Holte en dan direct voorbij de boerderij LA het betonnen fietspad nemen. Dit vrij lange fietspad maakt vele bochten rondom een es, het Stobke.
- Volg het beton – pad en niet het zandpad ernaast. Bijna aan het einde is links een kunstwerk, de Hooiruiters. Hooiruiters zijn maaigrasdroogrekken.
- Ga bij een driesprong met een zandweg, bij het infopaneel over het Stobke, ongeveer 100 meter vóór een huis, bij kn.84 scherp LA, een brede zandweg op in zuidelijke richting.
- Volg de zandweg ongeveer 1,5 km.
- Bij het bordje Stobkeweg nog steeds RD lopen. De Stobkeweg wordt Driesporenweg. Bij een splitsing links aanhouden, het blijft de Driesporenweg.
- Bij een kruising voorbij manege de Driesporen, RA langs een houthandel.
Loop door tot vóór de rotonde. - Ga daar LA en steek de verkeersweg over. Loop RD de Dorpsstraat in. Blijf aan de linkerkant van de straat lopen.
Passeer een café, een snackbar, een aantal winkels en een pleintje met bankjes en infopanelen. - Bij huisnummer 14A tegenover nr. 13 RA de Dorpsstraat oversteken en een klinkerweg op (Tigge).
- Aan het einde min of meer RD. Steek even verder de kruising over en loop RD. Ga bij de volgende kruising ook RD, Scholtweg.
Bij de 1ste straat rechts, de Hörn, staat een richtingaanwijzer naar Museum het Slaaitnhoes. Hier is ook een rustpunt, museumherberg en theetuin. - Loop RD tot een bocht naar rechts bij kn.35. Ga hier LA.
- Ga bij een splitsing RA en loop rondom een es in de richting van een kerk, de Nicolaaskerk. Deze kerk heeft een aparte geheel uit bakstenen opgebouwde toren, de Juffertoren.
De Juffertoren
In Onstwedde is de historische Juffertoren. Deze toren is waarschijnlijk in de 14de eeuw gebouwd en is 41,20 meter hoog. De Juffertoren is onderdeel van de Nederlands Hervormde Kerk en staat aan de rand van het dorp.
Legende
Aan de Juffertoren in Onstwedde is een legende verbonden. Drie rijke zusters besloten na een leven van samen feesten en dansen, hun leven te beteren. Ze besloten ieder hun eigen weg te gaan en op de plek van aankomst een toren ter ere van God te bouwen. De torens moesten precies gelijk zijn en werden gebouwd in Holwierde, Schildwolde en Onstwedde. De toren van Holwierde is inmiddels verdwenen.
De Juffertoren lijkt scheef te staan, maar uit metingen blijkt dat de toren recht in het lood staat. De legende verhaalt dat de bouwmeester en de juffer ruzie kregen en de bouwmeester uit wraak een gedraaide spits bouwde. - Het is de moeite waard om een rondje om de kerk te maken. Door de hoge
ligging van het kerkhof is er een prachtig zicht op de omgeving. Respecteer wel begrafenisplechtigheden en zondagsdiensten!!! Loop In de richting van het gebouw d’Ekkelkamp. - Direct voorbij d’Ekkelkamp RA, een schelpenpad op, verboden voor ruiters.
- Het 1ste pad naar rechts negeren, RD gaan over een bruggetje. Daarna loopt u tussen twee hagen.
- Aan het einde LA voor een appartementengebouw langs en ga nog bij de appartementen naar rechts door de weg over te steken. Loop bij een geel-blauw merkteken RD een parkje in.
- Volg het pad, ga een brug over. Voorbij de brug buigt het pad naar rechts.
- Ga nog vóór een picknicktafel in een bocht naar links RA over het gras in de richting van de weg en steek de weg over, ga RD rechts van een rij bomen.
- Het pad slingert een flink eind over en langs een houtwal. Ga steeds RD over het smalle pad. Ga aan het einde bij een T-splitsing RA, een half verharde weg met fietspad.
- Negeer de 1ste weg links tegenover huis nr. 3. Loop RD over een bruggetje met een doorwaadbare plaats over de Mussel Aa. Even verder is een picknicktafel.
- Voorbij de picknicktafel, na ongeveer 400 meter, 1ste pad LA, een pad van Staatsbosbeheer door het veld met een bocht naar rechts.
- Aan het einde bij kn.86 LA, direct RA en weer direct LA, bij een rood paaltje van Staatsbosbeheer, richting kn.99. Het pad loopt langs en over rivierduinen, de Ruige Berg. Blijf de rode paaltjes volgen.
- Bij een bruggetje LA, over de brug.
- Ga tenslotte na 800 meter een wildrooster over en ga bij LA bij de wandelmerktekens LA in de richting van een hek
- RD tussen twee vennen door. Het linker ven is, september 2024, nauwelijks zichtbaar door de begroeiing.
- Blijf de rode paaltjes volgen over de es en passeer een bruggetje over de Oude Loop/ Mussel Aa.
- Voorbij de brug RD en rechts aanhouden, het pad loopt langs een es.
- Aan het einde RA bij een T-splitsing, kn.99, een fietspad met zandpad*.
- Op een gegeven moment gaat het fietspad RD en het zandpad LA. De twee paden komen even verderop weer bij elkaar. Volg gewoon de wandelmerktekens over het fietspad richting Ter Wupping, want het zandpad kan soms heel rul zijn.
- Aan het einde bij kn.37 LA en dan direct RA, links is een bankje en een kunstwerk, het Koningsgraf van Peter Huigen. Daarna de brug bij het Mussel Aa-kanaal oversteken en RD gaan, kn.88, rechts van een huis. Volg het pad met een bocht naar links.
Dit pad kan erg modderig zijn als er bij nat weer landbouwmachines over gereden hebben. Ga dan voorbij de brug LA en dan RA. Volg dan het betonnen fietspad tot het einde. Sept. ’24: alles was netjes geëgaliseerd. - Bij het fietspad/gras –pad RA over het steilpad langs de Ruiten Aa en ga aan het einde RD door de weg oversteken en RA via het fietspad. Ga de 1ste weg LA. U bent weer in Smeerling.
Legenda:
RA = rechtsaf, RD = rechtdoor en LA = Linksaf
Bekijk de volledige routebeschrijving ⇢
Bereikbaarheid en toegankelijkheid
Startpunt
De parkeerplaats schuin tegenover Gasterij Natuurlijk Smeerling, Smeerling 16-18, 9591 TX te Smeerling. Plan Route
Openbaar vervoer
Bus 14 vanuit Stadskanaal of Vlagtwedde, halte Smeerling, Onstwedde
Aanlooproute: Loop vanuit de bushalte naar de zijweg met fietswegwijzerbord. Volg deze zijweg naar het startpunt, de parkeerplaats tegenover Gasterij Natuurlijk Smeerling.
Rolstoeltoegankelijkheid
Deze route is niet geschikt voor rolstoelen of kinderwagens.
Honden
Mits de geldende regels worden nageleefd, zijn honden toegestaan in dit gebied.
Foto's (12)
Margriet Smeets: Een huis aan de Ruiten Aa
Margriet Smeets: De Ruiten Aa vlakbij Smeerling
Margriet Smeets: Het strakke Mussel Aa - kanaal
Margriet Smeets: De Mussel Aa in Ter Wupping
Margriet Smeets: Windsingels bij Höfte
Paul Hoomoedt: De Juffertoren in Onstwedde
Margriet Smeets: Achter de Nicolaaskerk in Onstwedde
Margriet Smeets: Zandwegen door het natuurgebied
Margriet Smeets: Voorjaar in het dal
Margriet Smeets: Een ven in Ter Wupping
Paul Hoomoedt: In Ter Wupping is een Koningsgraf
Margriet Smeets: U bent weer terug in Smeerling
Routekaart
Topografische routekaart
Deze wandeltocht is ook beschikbaar op een zeer gedetailleerde topografische kaart westerwolde-lus-3-smeerling-noord.pdf. Het printen van deze topografische kaart kan door gebruik te maken van de mogelijkheden die de PDF reader biedt.
Horecagelegenheden
Gasterij Natuurlijk Smeerling
Smeerling 15
9591 TX Onstwedde
Bezoek website
Snackbar ’t Wold
Dorpsstraat 29
9591 VH Onstwedde
Bezoek website
Eetcafé Gerak
Dorpsstraat 49
9591 AR Onstwedde
Bezoek website
Museum Restaurant Slaaitn’hoes
De Horn 5
9591 AE Onstwedde
Bezoek website
Bakkerij John Meinds, terras, koffie, gebak.
Dorpsstraat 41
9591 AR Onstwedde
Vandaag deze prachtige route gelopen. Wat een mooi gebied is dit! Het mooie Ruiten Aa dal en daarna steeds stukjes bos, natte grasland, smalle paadjes en akkerland. Veel afwisseling en onderweg coffee to go bij de bakkerij in Ons tweede. De beschrijving was top. Genoten!
Beste Viènna, Dank voor de leuke reactie, de foto en de vermelding van de coffee-to-go bij Bakkerij Meinds. Wij zullen het adres vermelden bij de horeca, ook bij onze andere routes die door Onstwedde gaan. Er is immers ook een terras voor betere tijden. Veel wandelplezier verder.
We hebben de route aangepast, omdat er geen theetuin meer is aan de Ter Wuppingerweg. Even voor de Juffertoren in Onstwedde is een alternatief,het Slaaitnhoes. We hebben de weg erheen bij punt 31 aangegeven. En in de Dorpsstraat in Onstwedde gaat de route langs een café en een snackbar. Voor elk wat wils.
Bij het startpunt in Smeerling is in één van de boerderijen (monument een Antiek en brocante zaak gevestigd. Je kunt er zo binnen lopen, zeker een aanrader waard!
http://www.antiekenrestauratie.nl
Zou leuk zijn dat deze ook in de informatie werd meegenomen.
Dank voor uw reactie en de mooie foto. In de routebeschrijving van alle wandelingen die langs de antiekboerderij gaan,en dat zijn er vijf, hebben wij de winkel vermeld. Wij zullen dat met meer klem doen, want veel wandelaars houden van snuffelen in een antiekwinkel, wij ook.
Goed nieuws. SBB heeft vele nieuwe wandelpaden door het natuurgebied ten noorden van Onstwedde aangelegd. Deze wandeling, de kleine lussen 3 a en 3 b en de etappes 10 en 11 van het Ruiten Aa-pad gaan nu bijna helemaal over onverharde paden.