Tweelandenpad, Sellingen te Groningen

18 km

Deze wandeletappe start bij de Herberg Sellingen en gaat dan langs de twee oudste gebouwen van het dorp: de Oude Stelmakerij, en de middeleeuwse kerk op de brink. We lopen naar de grens via het natuurgebied de Holle Beetse-Vennekampen en het - volgens ons - mooiste pad in het bos van de Natuurbegraafplaats Laude. De route gaat niet over de begraafplaats zelf die wat meer westelijk in het bos ligt. Voor meer info : www.natuurbegraafplaatslaude.nl.. Verderop in Wessingtange is een groene grensovergang, alleen toegankelijk voor wandelaars en fietsers. Over de grens wandelen we door het dorpje Sustrum Moor, waar van 1933 tot 1945 Emsland Lager V was, een van de 15 concentratiekampen in het Emsland en het Grafschaft Bentheim. Van de barakken is niets meer over. Nu is er een parkje met een vijver. Gedenkstenen en een groot kruisbeeld herinneren aan de gruweldaden die hier zijn begaan. De Heimatvertriebene, veelal voormalige Oost-Duitsers, hebben hier zware dwangarbeid verricht in de veenontginning. Velen zijn hier noodgedwongen gebleven en zijn een boerenbedrijf begonnen. De tijd na W. O. II was van de rechte lijnen. De grens is recht en ook de wegen zijn recht, maar er staan veel bomen, die voor schaduw zorgen. Ter Apel verrast door de gevarieerde natuur: de Leidijk, de voormalige vloeivelden, de kloosterbossen en de Bosbeek, de verbinding tussen de Ruiten Aa en de Drentse rivier de Runde. En dan is er de kabelbaan over het Ruiten Aa-kanaal en de mogelijkheid om met stapstenen over de beek te lopen. Er zijn alternatieven beschreven voor degenen die dat niet willen. Het eindpunt is het enig overgebleven en compleet gerestaureerde klooster uit de provincie, nu een museum met een kruidentuin. Een bezoek waard. 48 % van deze wandeltocht is onverhard.
Met dank aan Fokko Bosker en zijn wandelboek : Groningen voor lanterfanters.
Meer weten over de Emsland Lager ? Gedenkstätte Esterwegen
De volgende rondwandelingen starten in de Ter Apeler Bossen: Westerwolde lus 11: 8 km., lus 10: 10 km. en lus 10 – 11a : 4 km, lus 10 b : 5 km., Ommetje Leidijk en Middelbroekbos, 6 km. We hebben ook 2 routes ontwikkeld in Duitsland langs de Ems en bij Schloss Clemenswerth in de Hümmling.
Geïnteresseerd in de omgeving? Bezoek de VBT ( Vereniging Bevordering Toerisme ).

Opgesteld door: Margriet en Gijs Smeets, op: 20-2-2018, laatst bijgewerkt op: 2-4-2023

Routebeschrijving

Soms zijn er merktekens vermeld. De merktekens dienen slechts als extra herkenningspunt. Er verandert weleens iets.
kn. = wandelknooppuntpaaltje met een cijfer.

Steek met de rug naar de Herberg Sellingen, Dorpsstraat 37, de straat over en loop naar een gemetselde bank* aan de overkant, op de hoek van de Dorpsstraat en de Hassebergerwegweg.
*Op de bank is een gedenksteen voor burgemeester Buiskool, die een eeuw geleden voorzitter was van de NV Ontginningsmaatschappij, door de landbouwers geëerd, maar door de arbeiders van de werkverschaffing wat minder.
Ga naar rechts door de Hassebergerweg over te steken en loop verder naar de Oude Stelmakerij, Dorpsstraat 32.*
*Hier is het Streek Historisch Centrum gevestigd. Binnen is een gratis te bezichtigen tentoonstelling.

Soms zijn er merktekens vermeld. De merktekens dienen slechts als extra herkenningspunt. Er verandert weleens iets.
kn. = wandelknooppuntpaaltje met een cijfer.

Steek met de rug naar de Herberg Sellingen, Dorpsstraat 37, de straat over en loop naar een gemetselde bank* aan de overkant, op de hoek van de Dorpsstraat en de Hassebergerwegweg.
*Op de bank is een gedenksteen voor burgemeester Buiskool, die een eeuw geleden voorzitter was van de NV Ontginningsmaatschappij, door de landbouwers geëerd, maar door de arbeiders van de werkverschaffing wat minder.
Ga naar rechts door de Hassebergerweg over te steken en loop verder naar de Oude Stelmakerij, Dorpsstraat 32.*
*Hier is het Streek Historisch Centrum gevestigd. Binnen is een gratis te bezichtigen tentoonstelling.
Ga voorbij Dorpsstraat 22 LA. Loop over de brink in de richting van de middeleeuwse kerk.*
*Op het terrein van de kerk is nog een grafsteen uit 1869. Let op de holle en bolle pannen op het dak boven het koor, nonnen en paters genaamd.
Loop RD links van de kerk in de richting van het natuurterrein, de Zuid-esweg, een half verharde weg. Hier staat een infopaneel. Volg nu tot nader order de rode merktekens van Staatsbosbeheer. Voorbij de bebouwing is links een hoger gelegen gebied. Dit is de zuid-es.
Loop de weg helemaal af en ga aan het einde LA en daarna, na ongeveer 200 meter, RA bij een rood merkteken, een gras-pad door het bos.
De rode tekens blijven volgen die naar rechts wijzen. Loop achter een huis langs en kom uit bij een open plek. Ga daar schuin naar rechts.
Ga bij de asfaltweg LA.
Even voorbij huisnummer 5 ( links ) is rechts een bosje. Ga hier RA en negeer de rode merktekens, een smal bospad dat uitkomt bij Borgerschapenweg 8. Hier is ook een Rustpunt.
Ga hier LA in de richting van de Zuidveldsluis over het Ruiten Aa-kanaal, ga de brug over en loop RD over een asfaltweg.
Bij kn.67 het 1ste bospad RA bij een slagboom naar natuurbegraafplaats Laude.
Volg het pad langs een vijver, eigenlijk het eindpunt van een dode rivierarm van de Ems ( D.) Loop om de vijver heen tegen de richting van de klok.
Ga bij een kruising van paden RD.
Aan het einde buigt het pad naar links. Loop na de bocht RD in de richting van een boerderij en een slagboom met hek. Blijf links van de sloot.
Ga voorbij de afsluiting bij de asfaltweg LA.
Even verder de 1ste weg RA, Wessingtange, bij een picknicktafel en een wegwijzer.
Loop deze, voor auto’s doodlopende weg, bijna helemaal uit, tot een betonnen fietspad links, Groentje.
Hier LA het fietspad op in de richting van Duitsland. Het pad komt uit bij een houten brug. Dit is een groene grensovergang. Steek de grensbrug over en ga RD.
Aan het einde van het fietspad LA *
*Om de wandeling 1,4 km. in te korten door het dorp Sustrum Moor en het Emsland Lager over te slaan: Ga hier RA en ga ongeveer 1 km. verder min of meer RD bij een richtingaanwijzer, de Rütenbrockerstrasse. Hier is een fietspad aan de linkerkant. Ga verder bij punt 34.
Even verder de 1ste weg RA, de Zollstrasse.
Aan het einde RA over het fietspad.
De 1ste weg LA bij “Am Friedhof”, de Kuhweg.
Ga de 1ste weg RA, de Teichstrasse.
Voorbij de Schützen Verein is links een bos. Ga hier het bospad op en blijf parallel aan de straat lopen. Loop langs een schuilhut met bankjes en langs een vijver.
Ga voorbij de vijver LA, een pad langs de vijver.
Voorbij de vijver is een splitsing. Ga hier RA en even verder weer RA.
Dit paadje komt uit bij een groot kruisbeeld met een bankje en gedenkstenen. Dit is de plek waar Emsland Lager V heeft gestaan.
Ga voorbij het kruisbeeld LA het bos weer in.
Aan het einde RA en kom uit bij een standbeeld voor het paard uit Niedersachsen, dat meegeholpen heeft het moeras te ontginnen.
Op dat punt RA en loop terug naar de Teichstrasse.
Ga hier LA en ga de 1ste straat RA, de Kirchstrasse.
Op de hoek, bij de weg is het Moorstübchen, beperkt geopend. Steek daar de weg over en ga RD, de Rütenbrockerstrasse.
Links is een fietspad. Deze streek is duidelijk katholiek. Dat is ook te zien in de tuinen, waar soms een Mariabeeld of kruis staat.
Aan het einde LA. Dit is nog steeds de Rütenbrocker Strasse. Een kaarsrechte weg, met rechts grote kippenschuren en links grote, stoere boerderijen, verscholen achter brede bomenrijen.
Ga na ongeveer 1,5 km., op het punt waarop de Strasse een bocht naar links maakt, bij alweer een kippenfarm, RA, de Westweg in. Verderop bij de ingang van een grote boerenhoeve links staat een Mariabeeld. Wat later buigt de weg naar rechts en is alleen nog maar een fietspad. De weg komt uit bij de grenssloot.
Ga hier LA. Aan de linkerkant staat een enorm complex schuren voor een mesterij van 350.000 kuikens!!*
*De bewoners aan de andere kant van de grens hebben hier flink tegen geprotesteerd, zonder resultaat. De provincie Groningen en de Landkreis Emsland hebben beterschap beloofd. Aan de NL- kant zijn nu bomen geplant. Die zijn helaas nog maar klein.
Loop door tot een bruggetje over de grenssloot. Dit is weer een groene grensovergang. Ga hier RA over de brug naar Nederland.
Vrijwel direct is er links een recht bospad. Ga hier LA.( neem niet het maai-pad langs de sloot.)
Aan het einde RA. Pad RD volgen met aan de rechterkant een weiland. Loop door tot een hek, er is een paadje langs het hek.
*Deze plek is eigenlijk een doorgang in een dijk, de Leidijk. De dijk deed o.a. dienst als soldatendijk. maar hij diende vooral om het vloeiwater van de aardappelmeelfabriek tegen te houden.
Ga voorbij het hek nog heel even RD, ga nu vrij snel 2x LA ( rechtsomkeert ) bij een houten hek en ga RD en omhoog de Leidijk op.
Links is een bosrand en rechts is uitzicht over een natuurterrein. Dat zijn de voormalige vloeivelden van de AVEBE- fabriek, die o.a. aardappelzetmeel produceerde.
Blijf op de dijk lopen. Na ruim 500 meter gaat het dijk-pad naar beneden. Op dat punt is tegenover twee grote groene schuren in Duitsland, aan de linkerkant beneden, links van een dikke boom, een oude grenspaal van Bentheimer zandsteen, nummer 172.*
*Aan de Nederlandse kant staat RBF, de Bataafse Republiek. Deze letters staan voor de Verenigde Republiek der Nederlanden. De letters EPM aan de Duitse kant staan voor Episcopatus Monasteriensis, het bisdom Münster. Er zijn in 1764 een aantal grenspalen geplaatst n.a.v. een overeenkomst tussen het bisdom Münster en de Republiek der Verenigde Nederlanden. Bron: Herman Posthumus, Op zoek naar grenspalen.
Het dijk-pad gaat verder naar beneden en loopt nu links langs de dijk. Loop nog ongeveer 500 meter verder en ga dan RA een dijk op, die in een hoek van 90 graden naar rechts gaat. Er staan hier wandelmerktekens.
Dit is een dijk van de voormalige vloeivelden. Loop dit pad met een prachtig uitzicht aan weerszijden helemaal af, passeer bijna aan het einde een hek en even later nog een hek.
Ga de Steenweg op en direct LA over een bruggetje. Ga voorbij de brug even naar links, steek de straat over en ga RA via de kabelbaan over het Ruiten Aa-kanaal, bij een LAW teken van het Noaberpad.*
*In geval van nood bellen : 06-30459999 of 112. Als de kabelbaan onverhoopt buiten bedrijf is, ga dan RA tot de brug en loop dan terug aan de overkant. Dit is ongeveer 1400 meter.
Aan de overkant LA. Ga na zo’n 300 meter voorbij de kabelbaan RA het bos in en daarna direct LA langs een slagboom, een redelijk breed zandpad.
Het pad loopt in het begin evenwijdig aan het kanaal en buigt dan af naar rechts, het bos in.
Op splitsing links aanhouden.
Het pad komt uit bij een fietspad. Steek het fietspad over en neem het pad vlak langs en rechts van de Ruiten Aa, die hier de Bosbeek wordt genoemd.*
*Fokko Bosker, de bedenker van deze wandelroute, schreef in 2011 : “Tot aan het machtige klooster aan de dorpsrand volg ik een prachtig pad dat de in oude luister herstelde kronkels van de Ruiten Aa op de voet volgt. Wat een genot.”
Volg dit pad zoveel mogelijk rechts langs de beek. Negeer een brug aan de linkerkant, ga RD, neem het pad vlak langs het water en kom uit bij een punt waar je via stenen de beek kunt oversteken.
Er zijn hier twee mogelijkheden :
- De kleine omweg voor de wandelaar die niet via de stapstenen naar de overkant wil, soms is het water te hoog: ga hier schuin naar rechts. Hierna buigt het pad naar links en komt uit op een asfaltweg. Ga hier LA en loop langs een begraafplaats naar een brug. Over de brug RD. De rode lijn op de kaart.
- Via de stapstenen LA over de beek. Aan de overkant direct RA. Ga vervolgens zoveel mogelijk naar rechts en langs het water. Het pad komt uit bij een asfaltweg. Ga hier LA. De blauwe lijn op de kaart.
Neem even voorbij het plaatsnaambord Ter Apel het pad rechts van HCR Het Boschhuis. Hier staat een wit-rood merkteken van het Noaberpad. Ga aan het einde van het paadje LA, voor langs het hotel en het klooster naar de parkeerplaats, het eindpunt van deze voetreis van Fokko Bosker.
Nieuwsgierig geworden naar zijn wandelboeken? Google : Fokko Bosker.

Legenda:
RA = rechtsaf, RD = rechtdoor en LA = Linksaf

Bekijk de volledige routebeschrijving ⇢

Bereikbaarheid en toegankelijkheid

Startpunt

Herberg Sellingen, Dorpsstraat 37, 9551 AC te Sellingen. Plan Route

Eindpunt

Parkeerplaats rechts van het Boschhuis, Boslaan 6 te Ter Apel.

Openbaar vervoer

Start: Bus 42 vanuit Emmen / Ter Apel of Winschoten / Vlagtwedde, halte Hassebergerweg, Sellingen.
Bushalte bij eindpunt : Stationsstraat Bus 42.
Aanlooproute: Vanaf het hotel terug naar het klooster via de Boslaan. Bij een kruispunt RA, daarna de 1ste weg LA, de Oude Weg . Loop langs de RSG Ter Apel. Op de hoek voorbij de school is de bushalte, Stationsstraat, richting Sellingen of richting Emmen.

Rolstoeltoegankelijkheid

Deze route is niet geschikt voor rolstoelen of kinderwagens.

Honden

Mits de geldende regels worden nageleefd, zijn honden toegestaan in dit gebied.

Foto's (12)

Margriet Smeets: Info en expo in de Oude Stelmakerij

Margriet Smeets: De middeleeuwse kerk van Sellingen

Fokko Bosker: Het Ruiten Aa-kanaal bij Zuidveld, Sellingen

Margriet Smeets: Uitzicht over de dode arm van de Ems

Fokko Bosker: Grensbrug bij Wessingtange

Margriet Smeets: Sustrum Moor, de vijver bij de Emsland Lager

Margriet Smeets: Sustrum Moor, informatie over de Emsland Lager.

Fokko Bosker: Mariabeeld aan de Westweg

Margriet Smeets: Grenspaal uit 1764 aan Nederlandse zijde

Fokko Bosker: Terug door bos bij Ter Apel

Fokko Bosker: Balsemien in de Bosbeek

Fokko Bosker: Klooster Ter Apel

Routekaart

Afdrukken

Annuleren

Topografische routekaart

Deze wandeltocht is ook beschikbaar op een zeer gedetailleerde topografische kaart tweelandenpad.pdf. Het printen van deze topografische kaart kan door gebruik te maken van de mogelijkheden die de PDF reader biedt.

Tweelandenpad, Sellingen te Groningen

Routebeschrijving