Ommetje Fossa Eugeniana, Arcen te Limburg
Wandeltocht in het Nationaal Park De Maasduinen langs de Zwarte Berg, door het Straelens Broek en door de Leeremarksche Heide beide in Landgoed Arcen. De wandeltocht kent een grote verscheidenheid aan verschillende landschappen. Na het passeren van de Zwarte Berg, een hoge stuifduin, wordt de Lingsforterbeek gevolgd. In het Straelens Broek zijn in 2011 graslanden afgegraven en is het Straelens Schuitwater hersteld, een groot ondiep water. Aan de oostzijde van het Straelens Broek is een historisch fenomeen zichtbaar. Hier zijn wallen te vinden van een schans, Fort Hazepoot, die moest dienen als verdedigingswerk van de Fossa Eugeniana. Fossa is latijn voor gracht of kanaal waarvan nog delen in het landschap zichtbaar zijn. Tijdens de Tachgjarige Oorlog heeft de Spaanse landvoogdes Isabella Clara Eugenia, dochter van Filips II, geprobeerd het kanaal aan te leggen. Men heeft het project nooit kunnen voltooien. De Leeremarksche Heide, met bijna geen heide, is een gevarieerd bosgebied met op diverse plaatsen hoogte verschillen door beboste stuifduinen. Als bezienswaardigheden komt men langs het doolhof “De Dolgaard” het restant van een zogenaamd wallendoolhof uit de 17e/begin 18e eeuw, een ijskelder, kasteel Arcen met zijn tuinen en de watermolen, De Wymarse Molen of Kasteelmolen. 81% van deze wandeltocht is onverhard.
Routebeschrijving
1.
Het parkeerterrein LA verlaten, de doorgaande weg volgen, vervolgens t.h.v. bushalte RA, smal grindpad langs beukenhaag met aan rechterhand een diepe geul, “Burgemeester Van Soest Jansbekenplein”.
Bij T-splitsing LA, verhard voetpad.
Bij 4-sprong RA, “Koestraat”, direct daarna RD, weg aan rechterhand negeren, de weg verder volgen tot T-splitsing, zijweg negeren.
Bij deze T-splitsing LA, “Barones van Wijmarstraat”, kn51 volg 52, de weg volgen tot kruising, zijweg negeren.
Bij deze kruising RA, “Leermarkt”, wn route.
Bij kruising RD, “Leermarkt”, kn52 volg 53, vervolgens voorbij restaurant “De Bosrand” LA, kn53 volg 46, grindpad met aan rechterhand parkeerterrein, verderop bospad.
Ca. 50m voorbij de bosrand links aanhouden, wn route.
RD, pad richting zanderige open plek aan rechterhand negeren, voorbij de open plek het beekje “Lingsforterbeek” aan linkerhand volgen.
LA smalle metalen brug over, direct daarna aan overzijde bij kruising RA, kn46 volg 44.
Bij kruising met doorgaande weg RD, let op drukke weg!!, bospad, wn route, het pad met beekje aan rechterhand volgen tot kruising met aan rechterhand een smal metalen brugje, zijpaden negeren.
Bij deze kruising RD, kn44 volg 40, het pad met het beekje aan rechterhand verder volgen tot T-splitsing met aan rechterhand een stenen brug.
Bij deze T-splitsing LA, kn40 volg 41, direct daarna LA, wn route.
Bij splitsing rechts aanhouden, wn route, vervolgens t.h.v. rand bosperceel eveneens rechts aanhouden, pad aan linkerhand negeren.
3.
Bij kruising met verharde weg RD, breed grindpad, “Walbeckerweg 37-39”, kn41 volg 73.
Doorgaand grindpad met bocht naar rechts verder volgen, pad aan linkerhand negeren, wn route.
Ruim voor witte woning RA, smal bospad, wn route.
Voor omheining rond bungalowpark, bij T-splitsing LA, wn route, het pad volgen tot T-splitsing bij verharde weg.
Bij deze T-splitsing RA, verharde weg, wn route, de weg volgen tot bosgebied aan linkerhand ca. 90m voorbij woning nr.8, zijpaden negeren.
Voor het bosgebied LA, kn73 volg 36, onverhard pad met bosrand aan rechterhand.
RD, bospad langs lage heuvelrug aan rechterhand negeren, de bosrand verder volgen, blauwe route.
In bocht naar links van het pad RD, pad met houten afsluitboom en SLL bordje, blauwe en wn route, direct daarna eveneens RD, smal pad aan rechterhand negeren.
4.
Voorbij laag gelegen brugje, op heuvelrug het doorgaande pad met bocht naar rechts verder volgen, blauwe en wn route, verderop daalt het pad.
# De waterplas aan rechterhand is Fossa Eugeniana, een kanaal dat vanaf het jaar 1625 gegraven is op initiatief van de Spanjaarden, maar nooit is voltooid.
Voor hoge heuvelrug, bij T-splitsing LA, blauwe en wn route, verderop buigt het pad naar rechts, voorbij deze bocht het pad met hoge heuvelrug aan rechterhand verder volgen tot T-splitsing bij verharde weg, zijpad negeren.
#De hoge heuvels langs dit pad zijn de resten van een Spaans fort, dat is aangelegd in 1626, plaatselijk staat het bekend als Fort Hazepoot. De enige zichtbare restanten zijn de dubbele aarden wallen met vier bastions en droge grachten.Voor een bezoek aan het fort, voorbij bocht naar rechts is een pad naar de heuveltop.
5.
Bij deze T-splitsing RA, fietspad aan overzijde van verharde weg volgen, rode en wn route, de bp route wordt verlaten.
In flauwe bocht naar rechts van de weg LA, onverhard pad met SLL bordje en houten afsluitboom, rode en wn route.
# Na ca. 150m is aan linkerhand mooi uitzichtpunt met bankje over het Straelens Broek.
Voorbij houten afsluitboom, bij 3-sprong RA, rode en wn route, het pad buigt iets naar links.
Voorbij grenspaal 486 RD, verbindingspad aan linkerhand negeren, rode route.
Het doorgaande pad met flauwe bocht naar rechts verder volgen, pad met grenspaal 485D aan linkerhand negeren, rode route, kn36 volg 35.
Iets voor betonnen brug RA, gras-pad met beekje aan linkerhand, rode en wn route, verderop voor houten hek de overzijde volgen.
Voorbij klaphek RD, verharde weg of gras-pad rechts van de weg volgen, verharde weg aan linkerhand negeren, rode route, kn35 volg 34.
6.
Iets voorbij uitkijktoren de verharde weg met bocht naar rechts verder volgen, breed pad aan linkerhand negeren, rode route, kn34 volg 79.
Iets voorbij flauwe bocht naar rechts van de weg LA, zanderig pad
T.h.v. deze routepaaltjes, bij T-splitsing RA, rode en wn route.
Na ca. 60m, voor rood routepaaltje LA, zanderig pad door half open strook, wn route.
Bij 3-sprong links aanhouden, wn route, het pad door half open strook verder volgen.
Na ca. 60m RD, smal pad aan linkerhand negeren, wn route, iets verder volgt het pad aan linkerhand een open plek met ven, voorbij de open plek buigt het pad naar rechts.
Iets voorbij deze bocht RD, pad aan linkerhand negeren, wn route.
Bij 3-sprong links aanhouden, wn route, het pad volgen tot 5-sprong, zijpaden negeren.
Bij deze 5-sprong 2de pad aan linkerhand inlopen, rode route, kn67 volg 65.
7.
RD, stijgend pad aan rechterhand negeren, rode route, de wn route wordt verlaten.
Bij 6-sprong 1ste pad aan rechterhand inlopen, stijgend pad, men passeert een heuvelrug, rode en wn route.
Voor zandwalletje, bij 3-sprong LA, pad met doolhof aan rechterhand, de rode en wn route worden verlaten, verderop passeert men informatiepaneel “De Dolgaard”.
# Het doolhof “De Dolgaard” aan rechterhand is het restant van een zogenaamd wallendoolhof uit de 17e/begin 18e eeuw. De paden in het doolhof worden gescheiden door grondwallen.
Voorbij het doolhof, bij 3-sprong scherp RA, het doolhof verder aan rechterhand volgen, verderop buigt het pad naar rechts.
Voorbij informatiepaneel, voor bankje LA, rode route, kn66 volg 65, vervolgens het pad volgen tot T-splitsing, iets voorbij wit metalen afsluitboom.
# Ruim voor de T-splitsing passeert men aan de linkerhand een ijskelder.
8.
Bij deze T-splitsing RA, breed pad met gescheiden grind-/fietspad, rode en wn route.
Voor rotonde LA, kn65 volg 54, via fietspad de doorgaande weg oversteken, let op drukke weg!, aan overzijde de weg “Lingsforterweg” volgen, kn54 volg 55, de weg volgen tot 4-sprong voorbij de kasteelgracht.
Bij deze 4-sprong LA, “Kasteellaan”, kn55 volg 56.
Bij 3-sprong links aanhouden, weg met kasteelgracht aan linkerhand.
Na ca. 50m, bij stuw aan rechterhand RA door klaphek, gras-pad over de dijk, kn56 volg 50, het gras-pad over de dijk volgen tot parkeerterrein aan rechterhand, het startpunt.
# Voordat men door het klaphek gaat, iets verder is aan rechterhand watermolen De Wymarse Molen of Kasteelmolen. In de molen is de graanbranderij de IJsvogel, een ambachtelijke distilleerderij gevestigd.
Legenda:
RA = rechtsaf, RD = rechtdoor en LA = Linksaf
SLL = Stichting het Limburgs Landschap.
blauwe en rode route = routepaaltjes van SLL wandelroutes.
Wandelnetwerk:
Rood/gele markeringen, kn staat voor een knooppuntpaaltje met genummerde richting aanduiding, wn staat voor netwerk routepaaltje met alleen richting aanduiding.
Bekijk de volledige routebeschrijving ⇢
Bereikbaarheid en toegankelijkheid
Startpunt
De parkeerplaats bij de Schanstoren, Schans 23, 5944 AE te Arcen. Plan Route
Met de auto
Op het parkeerterrein langs de Schans aan de rand van het dorp.
Openbaar vervoer
Bushalte Koestraat, Arcen.
Rolstoeltoegankelijkheid
Deze route is niet geschikt voor rolstoelen of kinderwagens.
Honden
Mits de geldende regels worden nageleefd, zijn honden toegestaan in dit gebied.
Foto's (9)
Adrie: Landgoed Arcen
Adrie: Landgoed Arcen
Adrie: Restant van Fossa Eugeniana
Adrie: Aan de voet van Fort Hazepoot
Adrie: Brugje over Lingsforterbeek
Adrie: Het Straelens Broek
Adrie: Uitkijktoren met zicht op het Straelens Broek
Adrie: De Wymarse Molen
Adrie: Poortgebouw kasteel Arcen
Routekaart
Topografische routekaart
Deze wandeltocht is ook beschikbaar op een zeer gedetailleerde topografische kaart ommetje-fossa-eugenia.pdf. Het printen van deze topografische kaart kan door gebruik te maken van de mogelijkheden die de PDF reader biedt.
Download(s)
Horecagelegenheden
In de plaats Arcen
Pannenkoeken restaurant De Bosrand
Leermarkt 17
5944 BM Arcen
Bezoek website
Voor de tweede keer deze route gelopen. Mooie, gevarieerde route: door de werkzaamheden wat minder idyllisch maar blijft een topper.
Bij punt 6 ontbreekt net zoals in het voorjaar het SLL bordje en de afsluitboom.
Even zoeken dus anders mis je het mooie stuk met de vennen.
Elly en Harm Langenkamp bedankt voor het melden! In de routebeschrijving het extra herkenningspunt “SLL bordje en de afsluitboom” voorlopig doorgestreept.
Afgelopen zondag (3 maart) deze route gelopen via de navigatie. De gpx klopt nog steeds en de route ligt er goed bij.
Vrijdag 30 november 2018 de wandeltocht gecontroleerd tevens iets gewijzigd. Bij deze tocht passeerde men al paar historische punten in het landschap. Nieuw is dat men nu ook langs een heus doolhof komt. Dit jaar is het in 2014 ontdekte restant van een wallendoolhof in het bosgebied Leeremarksche Heide hersteld. Op de foto een deel van het doolhof en de hoogtekaart die geleid heeft tot de ontdekking van het doolhof. De routebeschrijving is weer actueel. Veel wandelplezier!
Laatste regel 9 moet zijn dat na ca 140 m pad naar links buigt ipv naar rechts
Klopt het moet inderdaad naar links zijn, de routebeschrijving is aangepast. Nelly Jacobs bedankt voor het melden!
Vandaag gelopen met droog, grijs en winderig weer.
Ik vond het een leuk en afwisselend ommetje door overwegend groen gebied. Apart zijn de hier en daar diep uitgesneden waterlopen. Een heel geschikt alternatief voor de langere routes in dit gebied.