Ommetje Fossa Eugeniana, Arcen te Limburg
Wandeltocht in het Nationaal Park De Maasduinen langs de Zwarte Berg, door het Straelens Broek en door de Leeremarksche Heide beide in Landgoed Arcen. De wandeltocht kent een grote verscheidenheid aan verschillende landschappen. Na het passeren van de Zwarte Berg, een hoge stuifduin, wordt de Lingsforterbeek gevolgd. In het Straelens Broek zijn in 2011 graslanden afgegraven en is het Straelens Schuitwater hersteld, een groot ondiep water. Aan de oostzijde van het Straelens Broek is een historisch fenomeen zichtbaar. Hier zijn wallen te vinden van een schans, Fort Hazepoot, die moest dienen als verdedigingswerk van de Fossa Eugeniana. Fossa is latijn voor gracht of kanaal waarvan nog delen in het landschap zichtbaar zijn. Tijdens de Tachgjarige Oorlog heeft de Spaanse landvoogdes Isabella Clara Eugenia, dochter van Filips II, geprobeerd het kanaal aan te leggen. Men heeft het project nooit kunnen voltooien. De Leeremarksche Heide, met bijna geen heide, is een gevarieerd bosgebied met op diverse plaatsen hoogte verschillen door beboste stuifduinen. Als bezienswaardigheden komt men langs het doolhof “De Dolgaard” het restant van een zogenaamd wallendoolhof uit de 17e/begin 18e eeuw, een ijskelder, kasteel Arcen met zijn tuinen en de watermolen, De Wymarse Molen of Kasteelmolen. 84% van deze wandeltocht is onverhard.
Deze wandeltocht is voor wandelaars met een abonnement op de Wandelzoekpagina ook beschikbaar in de WandelZapp van de Wandelzoekpagina.
Routebeschrijving
1.
Het parkeerterrein LA verlaten, de doorgaande weg volgen, vervolgens t.h.v. een bushalte links van de weg RA, het smalle grindpad tussen twee hagen met aan rechterhand een beukenhaag met daarachter een diepe geul inlopen, “Burgemeester Van Soest Jansbekenplein”, verderop buigt het pad naar links.
Bij T-splitsing LA, verhard voetpad.
Bij 4-sprong RA, “Koestraat”, direct daarna RD, weg aan rechterhand negeren, de weg verder volgen tot een T-splitsing bij “Barones van Wijmarstraat”, zijweg negeren.
Bij deze T-splitsing RD langs een wit metalen afsluitboom, kn51 volg 55, het smalle grindpad buigt naar rechts, iets verder het “Casper bruggetje” over, direct na het brugje links aanhouden, onverhard pad richting een gebouwtje, de wn route wordt verlaten, vervolgens voorbij het gebouwtje, bij 3-sprong LA het pad over een kade tussen twee waterlopen inlopen.
Bij kruising met aan linkerhand een brugje RD, het pad over de kade verder volgen, zou de begroeiing te hoog zijn men kan ook het pad langs de volkstuintjes aan overzijde van de waterloop aan rechterhand volgen.
Aan einde van het pad, bij T-splitsing RA, “Leermarkt”, wn route, verharde weg.
Bij kruising met “Maliebaan” RD, “Leermarkt”, kn52 volg 53, vervolgens voorbij restaurant “De Bosrand” LA, kn53 volg 46, grindpad met aan rechterhand een parkeerterrein, voorbij het parkeerterrein het bospad met een houten afsluitboom links van een informatiepaneel inlopen.
Ca. 50m voorbij de bosrand links aanhouden, wn route.
RD, zijpaden richting een zanderige open plek op een helling aan rechterhand negeren, voorbij de open plek het beekje Lingsforterbeek aan linkerhand volgen tot een brugje aan linkerhand.
LA het smalle metalen brug over, aan overzijde bij kruising RA, kn46 volg 44.
Bij kruising met een doorgaande weg RD, let op drukke weg!!, wn route, het onverhard pad met het beekje aan rechterhand volgen tot een kruising met aan rechterhand een smal metalen brugje, zijpaden negeren.
Bij deze kruising RD, kn44 volg 40, het pad met het beekje aan rechterhand verder volgen tot een T-splitsing met aan rechterhand een stenen brug.
Bij deze T-splitsing LA, kn40 volg 41, direct daarna LA, wn route.
Bij splitsing rechts aanhouden, wn route, iets verder eveneens rechts aanhouden, pad aan linkerhand negeren, men verlaat het bosperceel.
3.
Bij kruising met een verharde weg RD, breed grindpad, “Walbeckerweg 37-39”, kn41 volg 73, verderop buigt het grindpad naar rechts, het grindpad verder volgen tot een bospad aan rechterhand ca. 70m voorbij een flauwe bocht naar rechts en ruim voor een witte woning die tussen de bomen door rechts van het pad te zien (dit is afhankelijk van het seizoen) is, zijpaden aan linkerhand negeren.
Bij dit pad RA, smal bospad, wn route.
Voor de omheining rond een bungalowpark, bij T-splitsing LA, wn route, het pad volgen tot een T-splitsing bij een verharde weg.
Bij deze T-splitsing RA, wn route, de verharde weg volgen tot een onverhard pad voor een bosrand aan linkerhand ca. 80m voorbij woning nr.8, overige zijpaden negeren.
Bij dit pad LA, kn73 volg 36, het onverharde pad met de bosrand aan rechterhand volgen tot een bocht naar links in het bos, zijpad aan rechterhand negeren.
In deze bocht RD, pad met een houten afsluitboom en een SLL bordje, blauwe (SLL routepaaltjes) en wn route, iets verder eveneens RD, smal pad aan rechterhand negeren.
4.
Voorbij een laag gelegen brugje, op een heuvel het pad met bocht naar rechts verder volgen, smal pad aan linkerhand negeren, blauwe en wn route, verderop daalt het pad.
# De brede geul aan rechterhand is Fossa Eugeniana, een kanaal dat vanaf het jaar 1625 gegraven is op initiatief van de Spanjaarden, maar nooit is voltooid.
Voor een hoge heuvel, bij T-splitsing LA, blauwe en wn route, verderop buigt het pad langs de heuvel naar rechts, voorbij deze bocht het pad met de hoge heuvel aan rechterhand verder volgen tot een T-splitsing bij een verharde weg, zijpad negeren.
# De hoge heuvel is het restant van een Spaans fort, dat is aangelegd in 1626, plaatselijk staat het bekend als Fort Hazepoot. De enige zichtbare restanten zijn de dubbele aarden wallen met vier bastions en droge grachten. Voor een bezoek aan het fort, voorbij bocht naar rechts is een pad naar de heuveltop.
5.
Bij deze T-splitsing RA, het fietspad aan de overzijde van de verharde weg volgen, rode (SLL routepaaltjes) en wn route, de blauwe route wordt verlaten.
In flauwe bocht naar rechts van de weg LA, rode en wn route, onverhard pad met een SLL bordje en een houten afsluitboom en na ca. 150m aan linkerhand een pad naar een uitzichtpunt met een bankje, het pad verder volgen tot een 3-sprong voorbij een houten afsluitboom.
Bij deze 3-sprong RA, rode en wn route, het pad buigt iets naar links.
Voorbij grenspaal 486 links van het pad RD, verbindingspad aan linkerhand negeren, rode route.
Het pad met een flauwe bocht naar rechts verder volgen, pad met grenspaal 485D aan linkerhand negeren, rode route, kn36 volg 35.
Iets voor een betonnen brug RA, gras-/onderhoudspad met beekje aan linkerhand, rode en wn route, verderop voor een houten poort een brugje over en de overzijde van het beekje volgen.
Voorbij een klaphek RD, de verharde weg volgen of over de grasrijke strook rechts van de weg lopen, verharde weg aan linkerhand negeren, rode route, kn35 volg 34.
6.
Iets voorbij uitkijkplateau de verharde weg met een bocht naar rechts verder volgen, breed pad aan linkerhand negeren, rode route, kn34 volg 79.
Iets voorbij een flauwe bocht naar rechts van de weg LA, zanderig pad met een SLL bordje en een houten afsluitboom door een half open strook in het bos, rode route, kn79 volg 67, verderop t.h.v. een lage heuvel aan linkerhand buigt het pad iets naar links.
Bij T-splitsing RA, rode en wn route.
Na ca. 60m, voor een rood routepaaltje LA, zanderig pad door half open strook, wn route, de rode route wordt verlaten.
Bij 3-sprong links aanhouden, wn route, het pad door de half open strook met verderop een open plek met ven aan linkerhand volgen tot een bocht naar rechts voorbij de open plek, zijpad negeren.
Iets voorbij deze bocht RD, pad aan linkerhand negeren, wn route.
Bij 3-sprong links aanhouden, wn route, het pad volgen tot een 5-sprong voorbij een houten afsluitboom, zijpaden negeren.
Bij deze 5-sprong het 2de pad aan linkerhand inlopen, rode route, pad met een wit metalen afsluitboom, kn67 volg 65.
7.
RD, stijgend pad aan rechterhand negeren, rode route, de wn route wordt verlaten.
Bij 6-sprong het 1ste pad aan rechterhand inlopen, stijgend pad, rode en wn route, een heuvel over.
Voor een bosperceel met zandwalletjes (doolhof), bij 3-sprong LA, pad met het doolhof aan rechterhand en verderop informatiepaneel “De Dolgaard” met een bankje, de rode en wn route worden verlaten.
# Het doolhof “De Dolgaard” aan rechterhand is het restant van een zogenaamd wallendoolhof uit de 17e/begin 18e eeuw. De paden in het doolhof worden gescheiden door zandwallen.
Voorbij het doolhof, bij 3-sprong scherp RA, het doolhof verder aan rechterhand volgen, verderop buigt het pad naar rechts.
Voorbij een informatiepaneel (de Nederlandse versie), voor een bankje LA, rode route, kn66 volg 65, het pad volgen tot een T-splitsing, iets voorbij een metalen afsluitboom.
# Ruim voor de T-splitsing staat links van het pad een ijskelder.
8.
Bij deze T-splitsing RA, breed pad met gescheiden grind-/fietspad richting een verharde weg met daarachter een woning, rode en wn route.
# Voor de verharde weg staat aan rechterhand een grenspaal uit 1818. Willem I werd de eerste koning der Nederlanden, in deze omgeving werden toen de nieuwe grenzen bepaald door een kanonschot vanaf de rivier de Maas, dat betekende in die tijd ongeveer 4 kilometer.
Voor de verharde weg LA naar een doorgaande weg met een rotonde lopen, kn65 volg 54, via het fietspad de doorgaande weg oversteken, let op drukke weg!, aan overzijde RD de weg “Lingsforterweg” inlopen, kn54 volg 55, de weg volgen tot een 4-sprong voorbij de kasteelgracht van kasteel Arcen.
Bij deze 4-sprong LA, “Kasteellaan”, kn55 volg 56.
Bij 3-sprong links aanhouden, weg met de kasteelgracht aan linkerhand.
Na ca. 50m, bij een stuw aan rechterhand RA door een klaphek, kn56 volg 50, het pad over de dijk volgen tot het parkeerterrein aan rechterhand, het startpunt.
# Voordat men door het klaphek gaat, iets verder is aan rechterhand watermolen De Wymarse Molen of Kasteelmolen. In de molen is de graanbranderij de IJsvogel, een ambachtelijke distilleerderij gevestigd.
Legenda:
RA = rechtsaf, RD = rechtdoor en LA = Linksaf
SLL = Stichting het Limburgs Landschap.
Wandelnetwerk:
Rood/gele markeringen, kn staat voor een knooppuntpaaltje met genummerde richting, wn staat voor een netwerk routepaaltje met alleen richting.
Bekijk de volledige routebeschrijving ⇢
Bereikbaarheid en toegankelijkheid
Startpunt
De parkeerplaats bij de Schanstoren, Schans 23, 5944 AE te Arcen. Plan Route
Met de auto
Op het parkeerterrein langs de Schans aan de rand van het dorp.
Openbaar vervoer
Bushalte Rotonde N271, Rotonde 't Lang Hek (N271), 5944 BE te Arcen.
Aanlooproute: Loop vanuit de bushalte naar de rotonde, bij de rotonde LA, kn54 volg 55, de weg “Lingsforterweg” volgen tot 4-sprong voorbij kasteelgracht aan linkerhand.
Bij deze 4-sprong LA, kn55 volg 56, weg “Kasteellaan” met gracht aan linkerhand.
Aan einde van de weg, bij 3-sprong RA, de wn route wordt verlaten, de weg volgen tot de parkeerplaats aan linkerhand.
Rolstoeltoegankelijkheid
Deze route is niet geschikt voor rolstoelen of kinderwagens.
Honden
Mits de geldende regels worden nageleefd, zijn honden toegestaan in dit gebied.
Foto's (9)
Adrie: Landgoed Arcen
Adrie: Landgoed Arcen
Adrie: Restant van Fossa Eugeniana
Adrie: Aan de voet van Fort Hazepoot
Adrie: Brugje over Lingsforterbeek
Adrie: Het Straelens Broek
Adrie: Uitkijktoren met zicht op het Straelens Broek
Adrie: De Wymarse Molen
Adrie: Poortgebouw kasteel Arcen
Routekaart
Topografische routekaart
Deze wandeltocht is ook beschikbaar op een zeer gedetailleerde topografische kaart ommetje-fossa-eugenia.pdf. Het printen van deze topografische kaart kan door gebruik te maken van de mogelijkheden die de PDF reader biedt.
Download(s)
Horecagelegenheden
In de plaats Arcen
Pannenkoeken restaurant De Bosrand
Leermarkt 17
5944 BM Arcen
Bezoek website
Woensdag 7 mei 2025 de wandeltocht samen met Fossa Eugeniana-tocht gecontroleerd. Afzien van enkele kleine wijzigingen in de herkenningspunten was de routebeschrijving nog steeds correct. De routebeschrijving is weer actueel. Veel wandelplezier!
Vanmiddag deze route gelopen. Complimenten voor de route zelf en de buitengewoon duidelijke beschrijving!
Vandaag 8 juni 2023 de wandeltocht gecontroleerd. Geen veranderingen gezien wel wat extra informatie zoals de grenspaal uit 1818 die men tijdens de wandeltocht tegenkomt bijgevoegd aan de routebeschrijving. De routebeschrijving is weer actueel. Veel wandelplezier!
De wandeltocht iets gewijzigd, al snel aan het begin van de wandeltocht wordt de Lingsforterbeek aan de rand van het dorp gevolgd over een kade langs de beek. De ontwortelde boom op het pad iets voor een witte woning ligt er niet meer, zie reactie Elly Elbers 24-10-2021. Veel wandelplezier!
Wat weer een prachtige route. Zo divers. En wat weer goed en duidelijk aangegeven.Top! Het bankje op het uitzichtpunt halverwege de wandeling is een geweldig plekje om te lunchen. Mooi uitzicht. Ook als je even verder loopt bij het vennetje is een mooie rustplek.
Bij punt 3, waar je voor het witte huis rechtsaf moet, wordt het pad op een gegeven moment versperd door een omgevallen boom. Waarschijnlijk pas omgewaaid. Je moet echt even het bos in om weer op het pad te komen.
Vandaag de route gelopen zoals vele die wij gelopen hebben via deze site.
Het was weer een mooie route en de beschrijving klopte ook weer.
Hallo Adrie!
Een prachtige tocht! We hebben erg genoten!
Groetjes van Hanneke, Marion en Juultje
Op 20 maart 2021 gelopen: Een mooie, afwisselende en verrassende tocht: enkele honderden meters voor onze parkeerplaats de laatste bocht gemist. Zeker in deze Coronatijd zou een extra zitbank welkom zijn. Misschien dat we de lange versie nog eens lopen.
Voor de tweede keer deze route gelopen. Mooie, gevarieerde route: door de werkzaamheden wat minder idyllisch maar blijft een topper.
Bij punt 6 ontbreekt net zoals in het voorjaar het SLL bordje en de afsluitboom.
Even zoeken dus anders mis je het mooie stuk met de vennen.
Elly en Harm Langenkamp bedankt voor het melden! In de routebeschrijving het extra herkenningspunt “SLL bordje en de afsluitboom” voorlopig doorgestreept.
Afgelopen zondag (3 maart) deze route gelopen via de navigatie. De gpx klopt nog steeds en de route ligt er goed bij.
Vrijdag 30 november 2018 de wandeltocht gecontroleerd tevens iets gewijzigd. Bij deze tocht passeerde men al paar historische punten in het landschap. Nieuw is dat men nu ook langs een heus doolhof komt. Dit jaar is het in 2014 ontdekte restant van een wallendoolhof in het bosgebied Leeremarksche Heide hersteld. Op de foto een deel van het doolhof en de hoogtekaart die geleid heeft tot de ontdekking van het doolhof. De routebeschrijving is weer actueel. Veel wandelplezier!
Laatste regel 9 moet zijn dat na ca 140 m pad naar links buigt ipv naar rechts
Klopt het moet inderdaad naar links zijn, de routebeschrijving is aangepast. Nelly Jacobs bedankt voor het melden!
Vandaag gelopen met droog, grijs en winderig weer.
Ik vond het een leuk en afwisselend ommetje door overwegend groen gebied. Apart zijn de hier en daar diep uitgesneden waterlopen. Een heel geschikt alternatief voor de langere routes in dit gebied.