Ommetje de Lethe, Bellingwolde te Groningen
Deze vesting-, stilte- en grenswandeling start ten oosten van Bellingwolde bij de Wymeersterbrug over het B.L.Tijdenskanaal. De route gaat eerst over vestingwerken: de Soldatendijk. de Flèche en de Redoute. Daarna maken we een rondje door het natuurgebied van Staatsbosbeheer: de Lethe, De naam verwijst naar de vroegere grensrivier tussen Westerwolde en Oost-Friesland. In de Griekse mythologie is de Lethe de rivier der vergetelheid uit de onderwereld waaruit de doden dronken om hun aardse leven te vergeten. Een toepasselijke naam voor dit stiltegebied met slechts hier en daar een huis, voor meer informatie: de Lethe.
In de 18de eeuw vond men het nodig om hier vestingwerken te bouwen. Deze plek werd namelijk niet beschermd door het Bourtanger moeras. Nu is het hier vredig. Maar voor de opening van de grenzen werd hier druk gesmokkeld, wat soms gepaard ging met geweld. Het B.L. Tijdenskanaal is vernoemd naar boer Tijdens, die van 1891 tot 1901 lid van de Tweede Kamer was. 90% van deze wandeling is onverhard.
Geïnteresseerd in de omgeving? Bezoek de VBT ( Vereniging Bevordering Toerisme ).
Deze wandeling is te combineren met een bezoek aan Museum de Oude Wolden, Hoofdweg 161, Bellingwolde. Er is ook een museumcafé en een terras.
Ook een bezoek aan het vestingdorp Oudeschans dichtbij Bellingwolde aan de weg naar Nieuweschans is de moeite waard. Het Vestingmuseum geeft veel informatie over de vestingen in de provincie. Op onze site is ook een wandeling over de wallen beschreven: Over de wallen van Oudeschans, 4 km.
Met dank aan Irene de Winter en Wim Andréa en aan Herman Posthumus, Op zoek naar grenspalen
Routebeschrijving
kn. = wandelknooppuntpaaltje met een cijfer.
- De start is bij de Wymeersterbrug aan de oostzijde van het B.L. Tijdenskanaal, net voorbij wandelknooppunt 19. Tot en met punt 18 volgen we de merktekens van het wandelnetwerk richting kn.26 en het wit-rood van het Noaberpad en vanaf punt 15 ook die van het Groot Frieslandpad.
- Ga de brug over richting Wymeer, Duitsland, en loop een klein stukje over de asfaltweg. Na ruim 100 meter, bij grenspaal 188-1 tegenover het bord van de gemeente Westerwolde is rechts een gras-pad van Staatsbosbeheer met een infopaneel over de vestingwerken, die in de tachtiger jaren van de vorige eeuw zijn gerestaureerd.
- Ga hier RA het pad op. Dit is de vroegere soldatendijk. Even verder is links een huis, de vroegere grenspost. Het pad maakt wat bochten en loopt op een gegeven moment langs een vestinggracht.
- Vervolgens is er een haakse bocht naar rechts met de gracht mee. Even verder is een infopaneel over de Flèche, een speerpunt, een deel van een vesting, aangelegd in de Franse tijd, in 1797.
kn. = wandelknooppuntpaaltje met een cijfer.
- De start is bij de Wymeersterbrug aan de oostzijde van het B.L. Tijdenskanaal, net voorbij wandelknooppunt 19. Tot en met punt 18 volgen we de merktekens van het wandelnetwerk richting kn.26 en het wit-rood van het Noaberpad en vanaf punt 15 ook die van het Groot Frieslandpad.
- Ga de brug over richting Wymeer, Duitsland, en loop een klein stukje over de asfaltweg. Na ruim 100 meter, bij grenspaal 188-1 tegenover het bord van de gemeente Westerwolde is rechts een gras-pad van Staatsbosbeheer met een infopaneel over de vestingwerken, die in de tachtiger jaren van de vorige eeuw zijn gerestaureerd.
- Ga hier RA het pad op. Dit is de vroegere soldatendijk. Even verder is links een huis, de vroegere grenspost. Het pad maakt wat bochten en loopt op een gegeven moment langs een vestinggracht.
- Vervolgens is er een haakse bocht naar rechts met de gracht mee. Even verder is een infopaneel over de Flèche, een speerpunt, een deel van een vesting, aangelegd in de Franse tijd, in 1797.
- Hier is het mogelijk om even naar rechts te gaan, naar een bankje met uitzicht over het gebied.
- Vervolg het pad. Vóór een bocht naar links is aan weerszijden van de grenssloot grenspaal 187. Hier is na W.O. II een grenscorrectie geweest, waardoor de vestingwerken meer op Nederlands grondgebied liggen.
- Het pad buigt naar links. Even verder buigt het pad weer naar links. Loop naar een infopaneel van Staatsbosbeheer over de natuur in de Lethe.
- Ga hier voorbij de slagboom het pad op rechts van een vijver. Loop in de richting van een hek bij de Redoute, een schans.
- Bij het hek is informatie over de Redoute en een picknicktafel. Ga gerust het hek in – sluiten s.v.p. vanwege de schapen – om de binnenkant te bekijken. Een rondje over de wal biedt een mooi uitzicht over de omgeving.
- Vervolg de route door, met het gezicht naar de schans, bij het hek naar rechts te gaan en loop rechts om de vestingwal en – gracht. Achter de schans gaat het pad naar rechts. Loop nu RD. Passeer twee huizen.
- Steek de oprit van het huis links over en ga LA, een pad van SBB.
- Dit pad buigt twee keer naar rechts. Loop naar een slagboom, ga LA de slagboom over, steek het pad over en ga RD over een tweede slagboom. Er staat weer een bord van SBB met merktekens. Blijf de wit –rode of de wandelnetwerk merktekens volgen.
- Aan het einde is een slagboom en het bordje Molenpad (omgekeerd).
- Houd hier rechts aan en blijf daarna RD lopen, vlak langs de grens. Negeer het 1ste pad rechts, de Drentslaan. Negeer ook de 2de weg rechts, de Oude Laan.
- Het pad gaat over in een betonweg, de Veenweg. Hier is aan de linkerkant een wit-rood teken van het Groot Frieslandpad, dat hier de grens over gaat. Wij gaan nog steeds RD over de Veenweg en blijven in Nederland. Volg deze weg tot huisnummer 5 aan de rechterkant.
- Ga voorbij dit huis en de bosrand RA, de Werkhuislaan op, een gras – pad. Links is een akker, rechts de bosrand. Hier staan ook merktekens.
- Even verder buigt het pad naar rechts en gaat langs een wei. Verderop buigt het pad buigt nog een keer naar links en loopt dan weer langs de akker. Er volgen nog wat bochten. De merktekens blijven volgen tot een asfaltweg.
- Ga hier RA, het Lethepad. Negeer nu de merktekens.
- Ga bij een kruising en bij een bankje LA, de Oude Laan, een half verharde weg.
- Loop de Oude Laan helemaal af tot het kanaal. Vlak voor het einde is er een bocht naar rechts en dan omhoog naar links.
- Ga bij het kanaal RA en loop over het fietspad met zandweg terug naar de Wymeerster brug, het startpunt. Vlak voor de brug is aan de andere kant van het kanaal een kazemat, een verdedigingswerk uit W.O.II. In 1940 stond er een hele linie bunkers langs de grens. Deze verdediging bleek nutteloos te zijn.
RA = rechtsaf, RD = rechtdoor en LA = Linksaf
Bekijk de volledige routebeschrijving ⇢
Bereikbaarheid en toegankelijkheid
Startpunt
Bij de Wymeerster brug over het B.L.Tijdenskanaal, Wymeersterweg, 9695 XA te Bellingwolde. Plan Route
Met de auto
Bij de Wymeersterbrug over het B.L.Tijdenskanaal, aan Wymeersterweg, 9695 XA, Bellingwolde. Er is daar niet echt een parkeerplaats, maar de berm langs het kanaal aan het pad Kanaaldijk Oostzijde is breed genoeg om te parkeren. In de plaats Bellingwolde zelf zijn op een acceptabele loopafstand geen parkeermogelijkheden.
Openbaar vervoer
Bushalte Reiderlandstraat, Bellingwolde.
Loop over de Hoofdweg in noordoostelijke richting. 2de straat RA, de Boslaan. Vanaf nu kunt u de wit-rode merktekens van het Noaberpad volgen : na het laatste huis RD, een smal paadje door het bos. Aan het einde RA langs een sloot. Na 50 meter LA over een dam en gelijk weer LA aan de andere kant van de sloot. Na 100 meter RA, een gras - pad door het bos. U komt uit bij een kazemat langs een kanaal. Ga hier LA en ga even verder de brug over. U bent bij punt 1 van de routebeschrijving.
Rolstoeltoegankelijkheid
Deze route is niet geschikt voor rolstoelen of kinderwagens.
Honden
Mits de geldende regels worden nageleefd, zijn honden toegestaan in dit gebied.
Foto's (11)
Irene de Winter: Een pad langs de Redoute
Margriet Smeets: Uitzicht vanaf de Flèche
Irene de Winter: Zicht op de Flèche
Margriet Smeets: De twee grenspalen 187
Irene de Winter: Bij de Redoute
Irene de Winter: De vestinggracht in wintertooi
Margriet Smeets: Infopaneel bij de ingang van het bos
Margriet Smeets: Voorjaar op het Molenpad
Margriet Smeets: Een paardenweitje
Aly Breeschoten: De Oude Laan vol pimpelmezen.
Margriet Smeets: De brug over het B.L. Tijdenskanaal
Routekaart
Topografische routekaart
Deze wandeltocht is ook beschikbaar op een zeer gedetailleerde topografische kaart ommetje-de-lethe.pdf. Het printen van deze topografische kaart kan door gebruik te maken van de mogelijkheden die de PDF reader biedt.
Download(s)
Horecagelegenheden
In Bellingwolde en in Oudeschans.
Beste Binus, Hartelijk dank, wij gaan binnenkort eens kijken hoe het is geworden. Wij openen de route weer.
Er zijn werkzaamheden in de Lethe. Het doel is om een ecologische verbinding te maken met het gebied in Duitsland. Wij hebben geconstateerd dat het pad vanaf de schans op dit moment volledig onbegaanbaar is. En er zijn ook geen mogelijkheden om om te lopen. Het Noaberpad verwijst naar het eindpunt van dit ommetje. Het zal nog wel een paar maanden duren.
Inmiddels zijn de werkzaamheden afgerond en zijn alle paden dus weer begaanbaar.
Beste Ina,
Bedankt voor jouw reactie. Het is fijn als wandelaars kritisch reageren, dat komt de kwaliteit ten goede. De rode lijn op de kaart is nog eens zorgvuldig nagemeten met Google Maps en Base Camp van Garmin. De rekensommetjes komen uit op 6,7 km. Zonder het paadje bij punt 3 naar het uitzichtpunt bij de Flèche (2 x) en het rondje om de Redoute (punt 7) is de afstand 6,2 km. Een mogelijke verklaring voor het verschil: misschien heb je deze lusjes niet gelopen of heb je de Wymeersterbrug niet meegenomen. Een andere verklaring zou kunnen zijn dat de kaart niet helemaal klopt, maar dat hebben we niet kunnen vinden.
Vandaag deze route gelopen. Wederom prachtig en goed omschreven. De route is echter 6km en geen 7 zoals hier vermeld wordt.