Naar het Bossche Broek, Sint-Michielsgestel te Noord-Brabant
Wandeltocht door landgoed Haanwijk, het Bossche Broek en landgoed Sterrenbosch met als rode draad bij deze wandeltocht het riviertje de Dommel. Vanuit Sint-Michielsgestel wordt al snel het riviertje de Dommel gevolgd richting het landgoed Haanwijk. Landgoed Haanwijk ligt in het beekdal van de Dommel. In de tijd van de Romeinen was er al bewoning in het natuurgebied. Ook in de Middeleeuwen werd het gebied door mensen gebruikt, uit die tijd zijn de lage dijkjes die nog in het gebied liggen. De lagergelegen gebieden liepen nogal eens onder water, met behulp van dijkjes hielden de bewoners droge voeten. Een aantal keer gaat de wandeltocht over dergelijke dijkjes. Het landhuis Haanwijk is uit 17de eeuw, het parkbos werd aangelegd in de Engelse landschapsstijl. Het Bossche Broek is van oorsprong moerassig veengrondgebied. Toen in 1185 ‘s-Hertogenbosch werd gesticht, vormden deze moerasgronden een natuurlijk verdedigingswerk naast de vestingmuren. Vanwege de grote militaire en strategische betekenis is het gebied zo goed als onaangetast gebleven. In het gebied komt men een aantal metalen palen tegen met de opschrift Verboden Kringen. De Kringenwet uit van 1853 verdeelde het gebied rond de verdedigingswerken in zones van 300, 600 en 1000 meter, de zogenaamde Verboden Kringen. In de binnenste kring golden de strengste regels, maar ook in de buitenste kring kon het leger in oorlogstijd alle obstakels zonder pardon ruimen. Momenteel is het een open gebied met mooi uitzicht op ’s Hertogenbosch met de Sint-Janskathedraal als blikvanger. Via landgoed Sterrenbosch en Landgoed Haanwijk gaat de wandeltocht weer terug naar Sint-Michielsgestel. Als verdere bezienswaardigheden komt men langs kasteel Nieuw Herlaar en boerderij Out-Herlaer met muurresten van het 1736 gesloopte kasteel Oud-Herlaar. 74% van deze wandeltocht is onverhard.
Praktische informatie: In landgoed Haanwijk gaat de wandeltocht over een leuk smal pad dat over een dijkje gaat. Men kan men kiezen om langs het landhuis Haanwijk met horeca en het Oudheidkundig Museum Romeins Halder te lopen, volg hiervoor de alternatieve route.
Routebeschrijving
1.
Aan westzijde van de “Oude Toren”, met de rug naar de glazen wand en aan rechterhand een horecagelegenheid schuin naar rechts vertrekken, de weg tussen lunch café “Toren4” en het winkel-appartementencomplex richting de brug over de “Dommel” inlopen, “Torenstraat”.
Voor de brug RA, fietspad, “Dommelpad”.
Bij kruising LA de brug over, vervolgens aan overzijde bij 5-sprong RA, het smalle pad pal naast het riviertje de Dommel met het riviertje aan rechterhand volgen tot kruising met verhard fietspad en aan rechterhand een brug.
Bij deze kruising RD, pad over de dijk, kn1 volg 6.
Aan einde van het pad, bij 3-sprong rechts aanhouden, verharde weg, kn6 volg 5.
RA brug over, “Halder 2,4 en 6”, kn5 volg 9, vervolgens aan overzijde LA, blauw-rode (BL paaltjes) route, de wn route wordt verlaten, onverhard pad over dijk met nu het riviertje aan linkerhand.
Na ca. 550m, voorbij een bocht naar links van het pad over de dijk en aan rechterhand aan voet van de dijk twee klaphekken RA de dijk verlaten, aan de voet van de dijk door de twee klaphekken (een doorgang tussen twee percelen grasland).
Iets voorbij brugje, bij kruising met breder pad RD, blauw-rode route, het pad met BL bordje “Haanwijk” over het dijkje volgen tot T-splitsing direct na 2de bocht naar links.
Bij deze T-splitsing LA, blauw-rode en wn route, breder pad met na ca. 300m een bankje en ruim voorbij het bankje een metalen poort, voorbij de poort buigt het pad over de dijk naar rechts met aan linkerhand een witte boerderij.
# Het muurgedeelten van de witte boerderij Out-Herlaer zijn muurresten die overeind zijn blijven staan van het in 1736 gesloopte kasteel Oud-Herlaar.
Voorbij een houten afsluitboom, bij 3-sprong LA, iets verder RA een trapje af, vervolgens bij kruising LA, verharde weg, “Sterrenbos”, de blauw-rode en wn route worden verlaten.
RD, weg “Sterrenbos 1” aan rechterhand negeren, blauw-gele (BL paaltjes) route, weg met een picknicktafel aan linkerhand.
RD, “Sterrenbos”, weg “Sterrenbos 2-3” aan rechterhand negeren, de blauw-gele route wordt verlaten.
Direct na 1ste viaduct links aanhouden, de dijk oplopen met verderop aan rechterhand het Ir. A.J.A.M. Segers gemaal, het onverhard pad over de dijk verder volgen tot kruising met verhard fietspad t.h.v. brug.
Bij deze kruising RD, kn80 volg 52, het pad over de dijk ca.1,1 km volgen tot pad met twee zwerfkeien aan rechterhand en een draaihekje aan voet van de dijk.
Bij dit pad RA de talud afdalen, iets verder door het draaihekje, verderop t.h.v. een metalen poort buigt het pad naar links.
3.
Iets voorbij bocht naar rechts, bij T-splitsing RA, breed grindpad, verderop voor een metalen poort buigt het pad naar links, het pad verder volgen tot T-splitsing bij smalle verharde weg, zijpad negeren.
Bij deze T-splitsing LA, zowel het smalle onverhard pad links van de weg als de verharde weg kan gevolgd worden.
Iets voorbij flauwe bocht naar rechts LA, de lange smalle metalen brug met SBB bordje “Bossche Broek” oplopen.
Aan einde van metalen brug, voorbij een houten brugje, bij kruising met een breed pad RD, verderop voorbij een brugje buigt het pad naar rechts.
Iets voor dijk, bij Y-splitsing recht aanhouden.
Aan einde van het pad scherp RA, verharde weg met gracht aan linkerhand.
RD, verharde weg “Singelgrachtweg” aan rechterhand negeren.
In flauwe bocht naar rechts van de weg LA, de gracht verder aan linkerhand volgen.
Iets voor een T-splitsing met links van de T-splitsing een brug RA een houten brugje over, pad met iets verder een draaihekje, verderop buigt het pad naar links, het pad met afrastering aan rechterhand verder volgen tot kruising met verharde weg.
4.
Bij deze kruising RD, vervolgens bij T-splitsing LA, wn route, smal pad door bosschages.
Bij T-splitsing RA, kn82 volg 81, zowel de verharde weg als het smalle pad aan de linkerzijde van de weg met tussen de weg en het pad een waterloop kan gevolgd.
Voor het Ir. A.J.A.M. Segers” gemaal, bij 3-sprong LA, kn81 volg 17, verharde weg met weer de twee viaducten.
Iets voorbij 2de viaduct en verkeerssluis LA, “Sterrenbos 2-3”, wn route, verderop t.h.v. boerderij nr.2 gaat de verharde weg over in een grindpad en slingert tussen de boerderij en de bijgebouwen door .
Bij kruising RD, pad met BL bordje “Sterrenbosch” en aan linkerhand een terrein van hondenvereniging PHV, blauw-gele en wn route.
Na ca. 180m rechts aanhouden (het andere pad kan ook gevolgd worden iets verder komen beide paden weer samen), het pad buigt met een ruime bocht naar rechts, het pad verder volgen tot verharde weg voor inrit van woning nr.1 iets voorbij een 2de houten voetgangerssluis.
Voor deze inrit LA, verharde weg, blauw-gele en wn route.
In bocht naar rechts van de weg LA, smal pad met BL bordje “Sterrenbosch” en landbouwperceel aan rechterhand, blauwe (BL paaltjes) en wn route.
Voorbij boomstam brugje, bij T-splitsing LA, breder pad, blauwe route, kn17 volg 16, voorbij de metalen afsluitboom gaat het pad over een dijkje.
5.
RD, smal pad aan linkerhand negeren, wn route.
Pad met bocht naar rechts verder volgen, smal pad aan linkerhand negeren, lage heuvel aan linkerhand, iets verder het pad met flauwe bocht naar links verder volgen, pad aan rechterhand negeren, nu een hogere heuvel aan linkerhand.
Bijna aan einde van de heuvel RA richting afsluitboom t.h.v. bosrand, blauwe route, kn16 volg 14, vervolgens bij kruising met aan rechterhand een bankje RD langs de metalen afsluitboom, blauwe en wn route, men verlaat het bos.
Voorbij voetbalveldje links van het pad, bij kruising RA, blauwe route, kn14 volg 18.
Bij kruising RD, verharde weg, “Haanwijk”, blauw-rode en wn route, de weg volgen tot pad over een dijkje aan linkerhand.
# Bij het dijkje heeft men de keuze uit de verharde weg langs landhuis Haanwijk met horeca en het Oudheidkundig Museum Romeins Halder of een leuk smal pad over het dijkje. Langs landhuis Haanwijk ga bij het dijkje RD, kn18 volg 19. Voorbij boerderij RD, pad aan rechterhand negeren, kn19 volg 9. Weg met bocht naar links verder volgen, pad “Haanwijk” met poort aan rechterhand negeren, kn9 volg 8. Aan rechterhand passeert men de horecagelegenheid, voorbij landhuis Haanwijk passeert men kn8 volg 7. Ga verder bij punt 6. 3de regel RD, weg “Ruimel”………
6.
Bij dit pad LA, het smalle pad over het dijkje volgen, blauw-rode route, kn18 volg 8, verderop buigt het pad naar rechts, het pad verder volgen tot T-splitsing bij verharde weg.
Bij deze T-splitsing LA, verharde weg, kn8 volg 7, de blauw-rode route wordt verlaten, verderop gaat de weg “Haanwijk” over in “Venstraat”.
RD, weg “Ruimel” aan rechterhand negeren, wn route.
Voor haag met daarachter een loods RA, grind-/fietspad dat voorbij de loods over een dijkje gaat, kn7 volg 4, verderop t.h.v. inrit aan rechterhand bij woning nr.1 gaat het fietspad over in een verharde weg.
Bij 3-sprong rechts aanhouden, wn route, vervolgens RD, “Kapelbergstraat”, weg aan rechterhand negeren, wn route, de weg verder volgen tot T-splitsing, zijweg negeren.
Bij deze T-splitsing RA, kn4 volg 3, vervolgens voorbij het benzinestation LA, Duifhuisstraat, wn route.
Voorbij woonboerderij nr.1A/1 RA, “Stokhoekstraat”, kn3 volg 2.
Bij kruising RD, “Gildestraat 19, 19A, 21, 23, 25”, wn route, de smalle weg volgen tot T-splitsing.
7.
Bij deze T-splitsing LA, wn route, vervolgens na ca. 50m RA, “Ruwenbergstraat 1,3,5”, direct daarna voorbij poort links aanhouden, kn2 volg 27, grindpad met achtereenvolgens een klein rond pleintje, een brugje en aan linkerhand een kiosk, doorlopen tot 4-sprong voor een waterloop.
Bij deze 4-sprong LA richting de poort, wn route, het pad volgen tot Y-splitsing voorbij de poort, zijpad negeren.
Bij deze Y-splitsing rechts aanhouden, de verharde weg volgen tot weg “Ceintuurweg” aan rechterhand voor smal plantsoen met t.h.v. het plantsoen aan linkerhand een kerk.
Bij deze weg RA, “Ceintuurweg”, direct daarna RD, weg “Dommelplein” aan linkerhand negeren, verderop buigt de weg naar links.
Iets voorbij deze bocht voorbij een schanskorf gevuld met stenen en informatiepaneel “Hart van Gestel” RA, het smalle onverharde pad buigt naar links met de Dommel aan rechterhand, het smalle pad volgen tot 3-sprong bij een verhard fietspad.
Bij deze 3-sprong rechts aanhouden, verhard fietspad met de Dommel aan rechterhand, vervolgens bij kruising met aan rechterhand een brugje LA richting de Oude Toren, het startpunt.
Legenda:
RA = rechtsaf, RD = rechtdoor en LA = Linksaf
SBB = Staatsbosbeheer.
BL = Brabants Landschap.
Wandelnetwerk:
Groen/gele markeringen, kn staat voor een knooppuntpaaltje met genummerde richting, wn staat voor netwerk routepaaltje met alleen richting.
Bekijk de volledige routebeschrijving ⇢
Bereikbaarheid en toegankelijkheid
Startpunt
De Oude Toren op het Petrus Dondersplein, Petrus Dondersplein 18, 5271 AA te Sint-Michielsgestel. Plan Route
Met de auto
Parkeren op het Petrus Dondersplein bij de Oude Toren.
Openbaar vervoer
Bushalte Petrus Dondersplein.
Rolstoeltoegankelijkheid
Deze route is niet geschikt voor rolstoelen of kinderwagens.
Honden
Mits de geldende regels worden nageleefd, zijn honden toegestaan in dit gebied.
Foto's (11)
Routekaart
Topografische routekaart
Deze wandeltocht is ook beschikbaar op een zeer gedetailleerde topografische kaart naar-het-bossche-broek.pdf. Het printen van deze topografische kaart kan door gebruik te maken van de mogelijkheden die de PDF reader biedt.
Download(s)
Horecagelegenheden
In de plaats Sint-Michielsgestel
Koffie- en Theehuis 't Haantje
Haanwijk 3
5271 VG Sint-Michielsgestel
Bezoek website
De komende weken rekening houden met afgesloten paden in het Bossche Broek. Momenteel is het fietspad dat dwars door het gebied loopt sinds een paar weken afgesloten. De afsluiting duurt nog tot eind oktober. Delen van het fietspad worden opgehoogd, zodat het toegankelijk blijft als de hooilanden eromheen natter worden. Verder worden oevers van aansluitende sloten aangepast. Deze werkzaamheden duren tot en met november.
Gisteren 31 mei 2021 de wandeltocht gecontroleerd en iets gewijzigd. De wandeltocht komt nu dichter bij de vestingwallen van Den Bosch wat een mooie gelegenheid biedt halverwege de wandeltocht een bezoek aan Den Bosch te brengen. Veel wandelplezier!
Vandaag deze prachtige route gelopen, ik ga zeker nog eens terug bedankt!