Naar de Moerputten, Vught te Noord-Brabant
De wandeltocht gaat via de Vughtse Heide en polder Honderd Morgen naar de Moerputten en keert via de Vughtse Heide terug. De Moerputten is een van de weinig overgebleven laagveenmoerassen ten zuiden van de grote rivieren. Het natuurgebied is omsloten door de polders zoals de polder Gement en Honderd Morgen. De naam de Moerputten geeft aan dat het een moerassig gebied is, door het gebied liep in het verre verleden een rivierbedding die verlande waarin sterke veenvorming heeft plaatsgevonden. De veenlaag was dik genoeg om te worden ontgonnen. Zo ontstonden twee plassen, de Lange Putten, waarover nu de grote Moerputtenbrug ligt, en een kleinere, de Moerput. De 600 meter lange Moerputtenbrug was onderdeel van Langstraatspoorlijn beter bekend als de halve-zolenlijn, vanwege de vele schoenfabrieken aan het tracé. Schoenverkopers gingen met het halve-zolenlijntje naar 's-Hertogenbosch en van daaruit verder het land in. Polder de Honderd Morgen is ontwikkeld tot natuurgebied, in november 2008 werd de eerste 11 ha (De Gement) opengesteld en overgedragen aan de Vereniging Natuurmonumenten. Behalve als natuurgebied doet het gebied ook dienst als waterbergingsgebied, als het water van de Dommel onvoldoende kan worden afgevoerd. De Vughtse Heide kent een rijke geschiedenis waarbij het een belangrijke rol heeft gespeelt in de verdediging van 's-Hertogenbosch en deel uitmaakte van een van de verdedigingslinies die bestonden. De Vughtse Lunetten zijn een verzameling van acht verdedigingswerken rondom de plaats Vught. Een lunet is een klein vestingwerk als onderdeel van een grotere linie. De lunetten op de Vughtse Heide werden gebouwd tussen 1844 en 1848 als voorposten van Fort Isabella. Van de oorspronkelijk acht lunetten zijn er vier behouden, de wandeltocht gaat langs drie van de vier lunetten en door Fort Isabella. Het fort bestaat niet meer in zijn oorspronkelijke vorm, wat nog herinnert aan het fort is het 18e-eeuwse poortgebouwtje 'de Puist' en de stervormige gracht. In de 20e eeuw is het fort omgevormd tot de Isabellakazerne waarin het roemruchte Regiment Wielrijders gelegerd was. Nu zijn de oorspronkelijke kazernegebouwen verbouwd tot appartementen en worden bewoond, Op het terrein is een museum dat de geschiedenis laat zien van het fort, de omvorming van fort naar een kazerne en verhalen over de bewoners. Tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben de eskadrons wielrijders zich onderscheiden in de gevechten rond de Grebbelinie en Grebbeberg. Nadat Nederland in Duitse handen kwam is op de Vughtse Heide Kamp Vught opgericht, een van de drie Duitse concentratiekampen die er tijdens de bezetting geweest zijn. De wandeltocht gaat langs de noordoostpunt van het vroegere kampterrein met het museum Nationaal Monument Kamp Vught met naast het hoofdgebouw, een nagebouwde barak, een aantal nagebouwde wachttorens en het voormalig crematorium. Wat verder herinnerd aan deze periode is de fusilladeplaats, op de fusilladeplaats zijn 329 mannen doodgeschoten hoofdzakelijk verzetsmensen. De wandeltocht gaat niet door een begrazingsgebied. 81% van deze wandeltocht is onverhard
Routebeschrijving
1.
Op het parkeerterrein met de rug naar de weg het pad aan rechterachterzijde van het parkeerterrein inlopen, na verlaten van het parkeerterrein bij 4-sprong van brede paden (smalle paden zijn niet meegeteld) RD, het brede pad met metalen afsluitboom volgen, wn route.
RD, pad aan linkerhand negeren, wn route, vervolgens bij het 2de smalle pad aan rechterhand RA, wn route, het smalle pad door het halfopen heidegebied volgen tot een kruising met een smal pad.
Bij deze kruising RD, wn route, direct daarna links aanhouden.
RD, pad aan linkerhand negeren, wn route, het pad verder volgen tot een 4-sprong.
Bij deze 4-sprong RD, wn route, pad met na ca. 150m een ven aan linkerhand, t.h.v. het 2de ven aan linkerhand buigt het pad naar links, iets voorbij deze bocht buigt het pad naar rechts weg van het ven, het pad een klein stukje verder volgen tot een 4-sprong, zijpaden negeren.
Bij deze 4-sprong RA, wn route, smal licht slingerend pad.
Bij 4-sprong scherp LA, kn5 volg 6.
Bij kruising RD, wn route, vervolgens na ca. 60m bij volgende kruising eveneens RD, wn route, het pad verder volgen tot een 4-sprong in een open plek met aan rechterhand een pad richting een zandwal, zijpaden negeren.
Bij deze 4-sprong RD, wn route, iets verder bij splitsing links aanhouden, wn route.
Bij splitsing rechts aanhouden, wn route, vervolgens bij 6-sprong RA, de wn route wordt verlaten, het brede pad dat iets verder over een dijk gaat volgen tot een kruising met een verharde weg ruim voorbij een houten poort, zijpaden negeren.
Bij deze kruising RD richting “Fort Isabella”, “Reutsedijk”, kn3 volg 52.
In ruime bocht naar links van de weg, bij 5-sprong rechts aanhouden, de weg met het parkeerterrein aan rechterhand volgen, “Reutseplein”, doorlopen tot een kruising voorbij het hoofdgebouw aan rechterhand (voormalig kazernegebouw).
Bij deze kruising RA, weg met het gebouw aan rechterhand, iets verder LA, grindpad door het plantsoen met kiosk en verderop een poortgebouw, door dit poortgebouw.
3.
Voorbij het poortgebouw, bij kruising RD richting poort “Kazerne Isabella”, de weg volgen tot een onverhard pad aan linkerhand met bordje “Opengesteld” ca. 50m voorbij de poort, overige zijpaden negeren.
Bij dit pad LA, onverhard pad over een vestingwal met een gracht aan linkerhand, na ca. 180m buigt het pad naar links.
Na ca. 300m, bij 2de bocht naar links het pad over de vestingwal met bocht naar links verder volgen, beide zijpaden aan rechterhand negeren, het pad langs de gracht ca. 350m verder volgen tot een pad aan rechterhand in de 4de bocht naar links met aan linkerhand in het verlengde van de gracht zicht op een gebouw, overige zijpaden negeren.
Bij dit pad RA de vestingwal verlaten, vervolgens voor het Afwateringskanaal ’s-Hertogenbosch – Drongelen, bij Y-splitsing LA, het pad met het kanaal aan rechterhand richting een brug over het kanaal, iets voor de brug links aanhouden, vervolgens voorbij een houten poort scherp RA de brug over.
Aan overzijde bij kruising RA, “Drongelens Pad”, kn4 volg 88, het verhard fietspad over de dijk volgen tot een weg aan aan linkerhand, zijpad negeren.
Bij deze weg links aanhouden, de wn route wordt verlaten, de weg volgen tot een onverhard pad aan linkerhand met houten paaltjes en NM bordje “Vughtse Gement” direct na een bocht naar links van de weg.
4.
Bij dit pad LA, onverhard pad door rand van een hondenlosloopgebied, voorbij het hondenlosloopgebied buigt het pad naar rechts en gaat door bosschages met verderop een vlonder, het pad verder volgen tot een T-splitsing bij een verharde weg direct na een kleinere vlonder.
Bij deze T-splitsing RA, verharde weg.
Bij T-splitsing LA, verderop buigt het tweerichtings fietspad naar links, het fietspad verder volgen tot een 4-sprong in een bocht naar rechts van het fietspad met aan linkerhand een grindpad met een draaihekje, links van het draaihekje is een uitzichtpunt.
Bij deze 4-sprong LA door het draaihekje, wn75, grindpad over de spoordijk van het voormalige Langstraatspoorlijn, verderop buigt het pad naar links en gaat via traptreden de spoordijk af, aan voet van de spoordijk buigt het pad voorbij een poortje naar rechts met afrastering aan linkerhand.
5.
Aan einde van het pad bij 4-sprong RD, verharde weg, kn75 volg 77, direct daarna RA langs metalen afsluitboom, wn77, het onverhard pad met SBB bordje “De Moerputten” inlopen, het pad dat iets naar links buigt met iets verder informatiepaneel “De Moerputten” aan rechterhand volgen tot de spoordijk.
Bij de spoordijk de talud met traptreden op, op de spoordijk het pad met een bocht naar links verder volgen, wn en gele (gele SBB bordjes met zwarte pijl) route, het pad over de spoordijk volgen tot een pad met traptreden aan linkerhand ca. 600m voorbij de Moerputtenbrug, overige zijpaden negeren.
Bij dit pad LA, de spoordijk verlaten, gele route, de wn route wordt verlaten, pad over een brede graskade.
Het pad over de kade met bocht naar links verder volgen, pad met een metalen poort aan rechterhand negeren.
Ca. 300m voorbij een uitkijkplateau aan linkerhand links aanhouden, het pad aan de voet van de lage kade volgen, iets voor een metalen poort op de kade aan rechterhand buigt het pad naar links en gaat een vlonder over, gele route, voorbij de vlonder het iets verhoogde pad met een afrastering aan linkerhand volgen.
6.
RD, pad met een metalen afsluitboom naar verharde weg aan rechterhand negeren, het iets verhoogde pad verder volgen, voorbij een bocht naar rechts volgt het pad een houten afrastering aan rechterhand, iets verder buigt het pad naar links een vlonderpad op, het vlonderpad volgen tot een T-splitsing op de spoordijk.
Bij deze T-splitsing RA, gele route, het grindpad over de dijk volgen tot een pad met traptreden aan rechterhand, overige zijpaden negeren.
Bij dit pad RA de talud afdalen, doorlopen tot het SBB informatiepaneel aan linkerhand, voorbij het informatie paneel iets links aanhouden richting “Honderd Morgen”, het pad volgen tot een 4-sprong bij de verharde weg.
Bij deze 4-sprong RD, kn75 volg 88, de verharde weg gaat iets verder over in een breed grindpad met NM bordje “Vughtse Gement”.
7.
Bij kruising RD, “Honderd Morgensedijk”, de wn route wordt verlaten, de verharde weg volgen tot een kruising voor Afwateringskanaal ’s-Hertogenbosch – Drongelen.
Bij deze kruising RA richting “Nieuwkuijk”, kn4 volg 7, direct daarna RD, fietspad over de dijk aan linkerhand negeren, wn route, de weg verder volgen tot een onverhard pad aan linkerhand met betonnen legoblokken direct na een bocht naar rechts van de weg.
Bij dit pad LA langs de betonnen legoblokken, kn7 volg 47, het onverharde pad met iets verder een ketting door de bosrand volgen tot een 4-sprong met aan rechterhand een pad naar een verharde weg, overige zijpaden negeren.
Bij deze 4-sprong RD, gras-/onderhoudspad met een waterloop aan rechterhand, wn route.
8.
Na ca. 300m LA, kn47 volg 15, iets verder de talud op, boven aangekomen bij T-splitsing RA, verhard fietspad, direct daarna LA de “Lunettenbrug” richting “Cromvoirt” over, wn route, aan overzijde bij kruising met smal pad RD, kn15 volg 16, vervolgens voorbij bocht naar links met aan linkerhand een bankje RA, de wn route wordt verlaten, iets verder voorbij de wachttoren, bij 3-sprong LA, verhard voetpad met wachttorens aan linkerhand en een hekwerk met schrikdraad en gracht aan rechterhand.
Voor de 3de wachtoren LA, iets verder het grindpad aan overzijde van de verharde weg volgen, wn route, het grindpad met gracht aan linkerhand volgen tot een 4-sprong.
# Bij deze 4-sprong staat rechtdoor op enige afstand een wagon dat voor transport diende.
Bij 4-sprong links aanhouden richting “Fusilladeplaats”, kn16 volg 17.
RD, pad aan rechterhand negeren, de wn route wordt verlaten, het grindpad richting “Fusilladeplaats” verder volgen tot een ruime 5-sprong voorbij een fietsbordje “Linie 1629 Route”, zijpaden negeren.
9.
Bij deze 5-sprong het 2de pad aan rechterhand volgen, wn route, het onverharde pad met iets verder een gracht aan rechterhand volgen tot een kruising met een grindpad, zijpaden aan linkerhand negeren.
Bij deze kruising RA, grindpad, wn route wordt verlaten, vervolgens bij 5-sprong met aan rechterhand een pad naar de Fusilladeplaats het 1ste pad aan linkerhand inlopen, verderop buigt het pad voor een restant van een spoorlijn naar links, het pad verder volgen tot een 6-sprong iets voorbij het stukje spoor, zijpaden negeren.
Bij deze 6-sprong RA, kn17 volg 18, het pad met iets verder een gracht aan linkerhand volgen tot een 4-sprong ca. 100m voorbij een zanderige open plek aan rechterhand, ruim voor de zanderige open plek wordt de wn route verlaten, zijpaden negeren.
Bij deze 4-sprong RD, het brede pad dat weg buigt van de gracht volgen tot het parkeerterrein, het startpunt.
Legenda:
RA = rechtsaf, RD = rechtdoor en LA = Linksaf
BL = Brabants Landschap.
Wandelnetwerk:
Groen/gele markeringen, kn staat voor een knooppuntpaaltje met genummerde richting, wn staat voor een netwerk routepaaltje met alleen richting of met een genummerde richting.
Bekijk de volledige routebeschrijving ⇢
Bereikbaarheid en toegankelijkheid
Startpunt
Parkeerplaats Loonsebaan tegenover Loonsebaan nr.155, Loonsebaan, 5263 CN te Vught. Plan Route
Met de auto
Parkeerplaats gelegen tegenover: Loonsebaan 155, 5263 CN Vught
Openbaar vervoer
Bushalte Loonsebaan
Rolstoeltoegankelijkheid
Deze route is niet geschikt voor rolstoelen of kinderwagens.
Honden
Mits de geldende regels worden nageleefd, zijn honden toegestaan in dit gebied.
Foto's (11)
Doorkijk vanuit het poortgebouw.
Adrie: Poortgebouw 'de Puist' van Fort Isabella
Adrie: De Moerputtenbrug ook wel het Halve Zooltje Lijntje genoemd
De Moerputten, uitzicht over de polder
Adrie: Nogmaals uitzicht over de polder
Adrie: Kampgracht bij Nationaal Monument Kamp Vught
Adrie: Gedeelte van de voormalige spoorlijn naar Kamp Vught
Adrie: Historische goederenwagons van het type Oppeln
Adrie: Een van de Vughtse Lunetten
Adrie: Nogmaals een Vughtse Lunet
Adrie: De laatste lunet
Routekaart
Topografische routekaart
Deze wandeltocht is ook beschikbaar op een zeer gedetailleerde topografische kaart naar-de-moerputten.pdf. Het printen van deze topografische kaart kan door gebruik te maken van de mogelijkheden die de PDF reader biedt.
Download(s)
Horecagelegenheden
In de plaats Vught
Vandaag 11 januari 2025 op een winterse mistige dag gaan kijken naar de veranderingen door de recente werkzaamheden. In de Moerputten zijn paden opgehoogd en heel goed begaanbaar. De werkzaamheden op de kade die door het gebied loopt is nog niet afgerond in het veld staat een bordje dat verwijst naar een alternatief dat gevolgd kan worden. Verder de rest van de wandeltocht gecontroleerd. Op de Vughtse Heide stond een klein stukje een pad onderwater, dit was te omzeilen door met een boog om het pad lopen dit met hoge wandelschoenen. De overige paden op de Vughtse Heide waren goed begaanbaar. Veel wandelplezier!
De wandeltocht kan weer in zijn geheel gelopen worden. Zaterdag 21 december 2024 is de 1e fase van de renovatie afgerond en de wandelroute definitief open. Tijdens de renovatie zijn over 200 meter een aantal spoorbielzen vervangen. De komende jaren blijven men delen van de brug renoveren. Dit doet men in fases. In de maanden november en december zal de brug de komende jaren een aantal weken gesloten zijn.
Wegens werkzaamheden aan het wandelpad in de Moerputten en onderhoudswerkzaamheden aan de Moerputtenbrug is het deel van de wandeltocht dat door de Moerputten gaat van 16 september 2024 tot en met januari 2025 tijdelijk afgesloten. Het onderhoud van de brug is naar verwachting in januari 2025 klaar. Bij punt 5 1ste regel Aan einde van het pad bij 4-sprong LA, kn75 volg 88, verharde weg dat iets verder overgaat in een breed grindpad. Ga verder bij punt 7 1ste regel.