Langs drie watermolens, Nederwetten te Noord-Brabant

23 km Wandelroute Langs drie watermolens, te Nederwetten

Wandeltocht langs drie watermolens, de Hooydonkse watermolen, de Opwettense watermolen en de Collse watermolen. Verder gaat de wandeltocht langs het kasteel Eckart en langs de Dommel in de Dommelbeemden bij het Bokt met aan einde van de wandeltocht de Oude Toren, een losstaande toren aan de oever van de Dommel. De wandeltocht is eventueel in te korten tot 18 kilometer men komt dan niet langs de Collse watermolen, zie hiervoor de routebeschrijving. De drie watermolens zijn onderwerp geweest op schilderijen van Vincent van Gogh, hij heeft de watermolens een of meerdere keren geschilderd. De eerste watermolen die bezocht wordt is de Hooydonkse watermolen. De molen is een dubbele onderslagmolen met twee waterraderen, gebruikt als korenmolen. Er zijn twee molengebouwen, beide van hout, met rieten dak. Het is niet bekend hoe oud de molen is. Zowel het midden van de negende eeuw als de twaalfde eeuw worden genoemd. In 1335 kwam de watermolen in bezit van de heer van Mierlo. De molen is privé-eigendom, is niet open voor bezichtiging, en is niet in bedrijf. Wat ook een bezoek waard is is het Heilig-Kruispark achter de watermolen. In 1244 vond hier, volgens een verklaring van bisschop Bonifatius van Lausanne, het 'Wonder van Hooidonk' plaats met een houtsplinter van het Heilig Kruis. Op de plaats van de herinneringskapel stond vanaf het midden van de 12e eeuw de priorij van Hooidonk. Dit is een van de eerste kloosters in Noord-Brabant. De priorij werd bekend door het mirakel van Hooidonk. De zusters zouden een splinter van het Heilig Kruis bezitten dat bij de inwijding van het klooster door bisschop Bonifacius onderzocht is. Hij dompelde de reliek onder water, de splinter zonk en er vloeiden bloeddruppels uit. Door dit mirakel werd de priorij een bedevaartsoord. Vijf eeuwen zou het klooster hier gevestigd zijn, tot de gemeenschap in 1648 op last van de protestantse overheid van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden werd opgeheven. De tweede watermolen is de Opwettense watermolen, een watermolen in de Kleine Dommel. De molen is een dubbele onderslagmolen die heeft gefungeerd als koren-, olie- en zaag- en volmolen. In het kleine gebouw (van de weg gezien links) bevond zich de korenmolen en in het verleden ook de houtzaagmolen, de molen heeft twee waterraderen. De ouderdom van de molen valt niet te achterhalen. Mogelijk dateert hij uit de elfde eeuw en is hij gebouwd door monniken van de abdij van Sint-Truiden; anders dateert de molen wellicht van het begin van de dertiende eeuw. De laatste watermolen de Collse watermolen is een dubbele onderslagmolen, een gecombineerde koren- en oliemolen aan de Kleine Dommel. Ook de ouderdom van de molen valt niet precies te bepalen, maar rond het monument zijn aardewerk scherven aangetroffen uit de periode 1200-1250. Het oudst bekende document waarin de molen wordt genoemd dateert uit 1337. Bekend is dat deze molen in de 14e eeuw een bezitting was van de hertog van Brabant die hem in leen gaf. In 1337 is de molen verkocht aan de heer van Cuijk en Mierlo. Tot de Franse tijd was het een banmolen, dat wil zeggen dat de molen in de streek een monopolypositie had. In 1680 is de molen helemaal afgebrand. Een jaar later werd de molen weer in gebruik gesteld. Na de laatste gaat de wandeltocht door het landgoed Eckart met het gelijknamige kasteel en langs de Dommel in het Bokt. Eckart werd voor het eerst vermeld in 1312 als leengoed met een versterkte hoeve met de naam Eykart. Het huidige kasteel werd in 1695 gebouwd en staat op de plaats van de oorspronkelijke hoeve. In 1937 werden kasteel en landgoed gekocht door de ‘Broeders van Liefde’, die de verzorging van patiënten met een verstandelijke beperking op zich namen. Nadat in 1980 de broeders afscheid namen, werd de zorginstelling voortgezet. Een functie die het kasteel en landgoed nog altijd heeft. Aan het einde van de wandeltocht komt men langs de Oude toren het restant van een in 1898 afgebroken 15e-eeuwse parochiekerk. 51% van deze wandeltocht is onverhard.

Opgesteld door: Adrie Raaijmakers op: 2-7-2024

Routebeschrijving

Opmerking vooraf:
Het laatste deel van de wandeltocht gaat door het beekdal van de Dommel, vooral het deel aan Eindhovense zijde van de Dommel kan in de nattere jaargetijden drassig zijn en daardoor moeilijk begaanbaar. In die periode is het dragen van waterdicht schoeisel dan ook raadzaam.

Op diverse punten wordt verwezen naar routepaaltjes. De vermeldingen zijn alleen bedoeld als extra herkenningspunten.
1.
Met de rug naar de ingang van de kerk RA vertrekken, de weg die iets verder met ruime bocht naar rechts buigt volgen tot T-splitsing, zijwegen en paden negeren.
Bij deze T-splitsing LA, “Hooidonk”, kn42 volg 1, het fietspad langs de weg ca. 250m volgen tot pad richting Hooydonkse watermolen aan linkerhand.
# Het is niet bekend hoe oud de Hooydonkse watermolen is. Zowel het midden van de negende eeuw als de twaalfde eeuw worden genoemd. In 1335 kwam de watermolen in bezit van de heer van Mierlo. Achter de molen ligt het kleine Heilig-Kruispark met een kapel die in 1953/1954 is gebouwd op de locatie van de voormalige priorij Hooidonk.
Voor bezoek aan de Hooydonkse watermolen en de het Heilig-Kruispark bij dit pad LA, onverhard pad richting de Hooydonkse watermolen, doorlopen tot het parkje aan rechterhand met kapel, na bezoek omkeren en het fietspad langs de weg “Hooijdonk” weer volgen.
Voor brug over het Wilhelminakanaal, bij kruising RA, fietspad met het kanaal aan linkerhand, de wn route wordt verlaten.
Na ca. 150m rechts aanhouden, het onverharde pad dat iets verder naar rechts buigt en een brug overgaat ca. 550m volgen tot 3-sprong met aan rechterhand een pad naar een stal in de verte.
2.
Bij deze 3-sprong LA, pad met na ca. 120m populieren aan rechterhand, voorbij het gedeelte met aan beide zijde van het pad populieren buigt het pad naar rechts.
Het pad met flauwe bocht naar rechts verder richting boerderijen in de verte volgen met ruim voor de boerderijen een betonnen brugje, pad aan linkerhand negeren, voorbij boerderij aan linkerhand buigt het pad naar links en gaat over in een verharde weg en gaat tussen twee boerderijen door, voor inrit boerderij nr.4 buigt de weg naar rechts.
Voorbij boerderij nr.4A de weg met bocht naar links verder volgen, onverhard pad “Nieuwlandweg” aan rechterhand negeren.
Weg met bocht naar rechts verder volgen, pad “Wettens Broek” aan linkerhand negeren.
Bij kruising met weg en fietspad RD, “Nieuw Ervenstraat”.
Bij kruising RD, de weg “Nieuw Ervenstraat” verder volgen tot kruising, zijweg en zijpad negeren.
Bij deze kruising RD, “Eeuwselsestraat”.
Bij Y-splitsing rechts aanhouden, “Zandstraat”, vervolgens bij T-splitsing LA, “Soeterbeekseweg”, wn route, de weg ca. 800m volgen tot weg aan rechterhand voorbij woonboerderij nr.32/34, overige zijwegen en zijpaden negeren.
3.
Voorbij deze weg RA, “Soeterbeekseweg nr 36 en nr. 40”, wn route, verderop voorbij boerderij nr.36 gaat de verharde weg over in een onverhard pad, iets verder buigt het pad naar links met een waterloop aan rechter- en een perceel grasland aan linkerhand.
Voorbij het perceel grasland het pad met bocht naar links verder volgen, pad met metalen afsluitboom aan rechterhand negeren, het pad gaat door het landbouwgebied.
Voorbij percelen met een houten omheining aan linkerhand met daarachter een stal, bij T-splitsing RA, wn route.
Voorbij landbouwperceel aan linkerhand LA, wn route, het pad volgen tot kruising met verharde weg direct na een bankje.
Bij deze kruising RD richting “Nuenen”, “Boord”, verharde weg, kn1 volg 3.
Voorbij hoogspanningslijnen en aan rechterhand een kruisbeeld RA, fietspad, de wn route wordt verlaten.
Bij T-splitsing LA, fietspad langs doorgaande weg.
4.
Direct na rotonde RA de doorgaande weg oversteken, aan overzijde RA.
Voorbij woning nr.49 LA, “Bakertdreef”, iets verder t.h.v. woning nr.34 RA.
Bij T-splitsing LA, iets verder RA, onverhard pad met aan beide zijde percelen met blauwe bessenstruiken, verderop voor een metalen poort links aanhouden, grasrijk pad met omheining aan rechterhand.
Iets voorbij het omheinde perceel, in flauwe bocht naar rechts van het pad LA, het pad volgen tot kruising met verharde weg.
Bij deze kruising RA, de verharde weg volgen tot kruising, zijwegen negeren.
Bij de kruising kan men een klein ommetje maken rond de watermolen en de wandeltocht eventueel inkorten tot 18 km, bij deze kruising RA, “Opwettenseweg” vervolgens bij poort LA het terrein van de watermolen oplopen, voorbij de watermolen RA, voorbij brug links aanhouden langs de picknicktafels en het grasveld oplopen richting poort, voorbij de poort bij het 3de pad aan rechterhand RA door de rand van het bosperceel, doorlopen tot T-splitsing bij verharde weg.
# Inkorten tot 18km, ga bij de T-splitsing LA, het fietspad langs de weg volgen tot onverhard pad aan rechterhand t.h.v. woning nr.27. Bij dit pad RA, onverhard pad met verderop hoogspanningsmasten langs het pad. Ga verder bij punt 8 voorlaatste regel Bij bos het pad……….
5.
Bij deze T-splitsing RA, het fietspad langs verharde weg “Wolvendijk” volgen tot de kruising iets voorbij de watermolen.
Bij deze kruising RA, “Wettenseind”, wn route, de weg met verderop kn7 volg 72 volgen tot T-splitsing, iets voor de T-splitsing gaat de verharde weg over in een fietspad.
Bij deze T-splitsing RA, wn route, fietspad langs doorgaande weg richting viaduct.
Ca. 140m voorbij het viaduct, in flauwe bocht naar links van de weg rechts aanhouden het fietspad volgen. “Oude Dijk”, kn72 volg 71, het fietspad dat overgaat in een verharde weg met verderop kn71 volg 70 volgen tot 3-sprong voorbij een plantsoentje aan rechterhand.
Bij deze 3-sprong links aanhouden, wn route.
Bij T-splitsing RA richting spoorwegovergang, wn route, de weg volgen tot weg aan rechterhand voorbij de spoorwegovergang, zijweg aan linkerhand negeren
6.
Bij deze weg RA, klinkerweg, “Stationsweg”, wn route.
# Aan deze weg, de Stationsweg, was tot 1938 station Nuenen (Nuenen – Tongelre), het grote huis links van de weg was in het verleden een bierbrouwerij.
Voor St. Antoniuskapel aan linkerhand LA, wn route, de weg buigt voorbij de kapel naar links, wn route.
Aan einde van de klinkerweg, bij 4-sprong RA, “Kruisakker”, wn route.
Voorbij bedrijfspanden, bij 4-sprong RD, “Collseweg”,
Voorbij woning nr.45 RD, onverhard pad aan linkerhand negeren, kn70 volg 43.
7.
RD, weg aan rechterhand negeren, direct daarna LA richting de “Collse watermolen”, onverhard pad, de wn route wordt verlaten.
Ook bij deze watermolen wordt een lusje langs de molen gelopen, voorbij houten afsluitboom en informatiepaneel “De Collse Watermolen” RD, smal pad aan rechterhand negeren, het pad buigt naar links en gaat langs de voorzijde van de watermolen.
# Collse watermolen een dubbele onderslagmolen. Het oudst bekende document waarin de molen wordt genoemd dateert uit 1337.
Voorbij de watermolen in bocht naar rechts van het pad, voorbij bordje “Opengesteld” aan linkerhand links aanhouden, voor de Kleine Dommel buigt het pad naar rechts met het riviertje aan linkerhand, vervolgen voor stuw met brugje aan linkerhand RA, pad met zijtak aan linkerhand richting de watermolen.
Voor de watermolen het pad met bocht naar links verder volgen, (gras)pad aan rechterhand negeren, het pad langs de molen volgen tot T-splitsing bij verharde weg, zijpad negeren.
Bij deze T-splitsing RA, verharde weg, direct daarna LA, “Molendijk”, kn43 volg 77.
8.
RD de spoorwegovergang over, weg “Daalakkersweg” aan linkerhand negeren, wn route.
Voorbij boerderij nr.9 RA, onverhard pad, de wn route wordt verlaten.
RD, pad aan linkerhand negeren, men passeert hoogspanningslijnen.
Aan einde van het pad, bij 3-sprong rechts aanhouden, verderop buigt het beton-pad naar links.
Aan einde van het pad RA de doorgaande weg “Eisenhowerlaan” (N270)  oversteken, aan overzijde RD, “Wolvendijk”, het fietspad langs de weg volgen tot onverhard pad aan linkerhand t.h.v. woning nr.27.
Bij dit pad LA, onverhard pad met verderop hoogspanningsmasten langs het pad.
Bij bos het pad met bocht naar rechts langs de bosrand verder volgen, onverhard fietspad aan linkerhand negeren, na ca. 170m buigt het pad naar links het bos in.
In bocht naar links van het pad, bij 4-sprong RD, kn73 volg 76, het pad met houten afsluitboom volgen tot T-splitsing, zijpaden negeren.
9.
Bij deze T-splitsing RA, de wn route wordt verlaten, het pad volgen tot metalen poort voor een brugje, zijpad aan rechterhand negeren, door deze poort (openen met groene knop op de paal rechts van het pad) en het brugje over.
Voorbij het brugje, bij kruising RA, smal pad met het riviertje de Dommel aan rechterhand, verderop voorbij bocht naar links van het pad buigt de Dommel weg van het pad.
Bij kruising RD, laan, vervolgens voorbij bankje aan rechterhand LA door poort, door het parkje richting het kasteel Eckart lopen.
Voor de gracht rond het kasteel, bij T-splitsing RA, de weg volgen tot bocht naar links.
In deze bocht de weg “Laan van Eckart” met bocht naar links verder volgen, onverhard pad aan rechterhand negeren, iets verder RD, weg naar parkeerplaatsen en gebouw met kas aan rechterhand negeren, vervolgens na ca. 40m RA, “Sterrenboslaan”, de weg volgen tot T-splitsing.
10.
Bij deze T-splitsing RA, iets verder in bocht naar links van het fietspad rechts aanhouden, onverhard pad, vervolgens bij Y-splitsing RA, het fietspad langs de doorgaande weg volgen tot verkeerslichten.
Bij deze verkeerlichten LA de doorgaande weg “Sterrenlaan” oversteken, aan overzijde RA de  weg “Kosmoslaan” oversteken en aan overzijde LA het fietspad langs de “Kosmoslaan” volgen.
Na ca.50m RA “Soeterbeekseweg”, iets verder LA, onverhard pad met gemeentebordje “Opengesteld”, kn75 volg 96, na ca. 50m buigt het pad t.h.v. een bankje naar links, gaat een vlonder over en volgt iets verder een perceel grasland aan linkerhand.
Voorbij het perceel, voor bankje, bij T-splitsing RA, wn route, vervolgens voorbij met riet omzoomde poel LA, wn route.
Voor waterplas, bij T-splitsing RA, kn96 volg 95.
Voorbij waterplas RD, pad aan linkerhand negeren, vervolgens na ca. 30m het pad met bocht naar links verder volgen, wn route.
Bij 3-sprong rechts aanhouden, pad met aan rechterhand stenen muurtje voor een waterloop, wn route.
11.
RD, pad aan linkerhand negeren, het pad met riviertje de Dommel aan rechterhand ca. 1,2km volgen tot 3-sprong met aan rechterhand een smalle metalen reling op een betonnen muurtje ca. 30m voor een klaphek, men passeert diverse bankjes, paden aan linkerhand negeren, ruim voor de 3-sprong wordt t.h.v. een bankje met daarachter een verhard fietspad de wn route verlaten en iets verder splitst het pad even in een lager en een hoger gelegen pad.
Bij deze 3-sprong rechts aanhouden en iets verder door het klaphek, voorbij het klaphek het pad met de Dommel aan rechterhand volgen tot brugje over de Dommel.
Bij dit brugje RA het brugje over, aan overzijde buigt het pad naar rechts en gaat over een beton pad.
# De ‘Oude toren’ is het restant van een in 1898 afgebroken 15e-eeuwse parochiekerk.
Voor boerderij, bij T-splitsing LA, kn21 volg 42, het grindpad volgen tot T-splitsing bij verharde weg.
Bij T-splitsing RA, verharde weg, de wn route wordt verlaten, de weg volgen tot de kerk, het startpunt.

Legenda:
RA = rechtsaf, RD = rechtdoor en LA = Linksaf
Wandelnetwerk:
Groen/gele markeringen, kn staat voor een knooppuntpaaltje met genummerde richting, wn staat voor netwerk routepaaltje met alleen richting.

Bekijk de volledige routebeschrijving ⇢

Bereikbaarheid en toegankelijkheid

Startpunt

Parkeerplaats naast de H. Lambertus Kerk, Hoekstraat 52, 5674 NP te Nederwetten. Plan Route

Met de auto

Parkeren kan in de directe omgeving van de kerk.

Openbaar vervoer

Voor de kerk stopt Buurtbus 260 bij bushalte Hoekstraat/Kerk.

Rolstoeltoegankelijkheid

Deze route is niet geschikt voor rolstoelen of kinderwagens.

Honden

Mits de geldende regels worden nageleefd, zijn honden toegestaan in dit gebied.

Foto's (11)

De twee waterraderen van de Collse watermolen Adrie: De twee waterraderen van de Collse watermolen
De Hooydonkse watermolen Adrie: De Hooydonkse watermolen
Kapel op het Heilig-Kruispark Adrie: Kapel op het Heilig-Kruispark
Brug Hooijdonk over het Wilhelminakanaal Adrie: Brug Hooijdonk over het Wilhelminakanaal
De Opwettense watermolen Adrie: De Opwettense watermolen
Nogmaals de Opwettense watermolen Adrie: Nogmaals de Opwettense watermolen
De Collse watermolen Adrie: De Collse watermolen
Mooi gelegen boerderij Adrie: Mooi gelegen boerderij
Kasteel Eckart Adrie: Kasteel Eckart
Uitzicht over de Dommelbeemden bij het Bokt Adrie: Uitzicht over de Dommelbeemden bij het Bokt
De Oude toren Adrie: De Oude toren

Routekaart

Afdrukken
Annuleren

Topografische routekaart

Deze wandeltocht is ook beschikbaar op een zeer gedetailleerde topografische kaart langs-drie-watermolens.pdf. Het printen van deze topografische kaart kan door gebruik te maken van de mogelijkheden die de PDF reader biedt.

Horecagelegenheden

In de plaats Nederwetten



De Watermolen van Opwetten

Opwettenseweg 203
5674 AC Nuenen
Bezoek website

Schrijf een bericht

Je bericht: *
Na verzending van een bericht met daarin een link naar een website is het bericht niet direct zichtbaar, het bericht wordt pas geplaatst nadat de link gecontroleerd is op veiligheid.
Je naam: *

Ondersteunde formaten: JPG en PNG (Maximale bestandsgrootte: 7 MB.)