De Ruiten Aa en de Sellinger Bossen, Jipsinghuizen te Groningen
Een wandeling door het natuurterrein de Breedwisch en de Sellinger bossen naar het Theater van de Natuur. De start is bij de Hel van Jipsinghuizen, een beeld dat herinnert aan de arbeiders van de Beetse, een werkkamp uit de jaren 30 van de vorige eeuw. De terugweg gaat naar de Rijsdam, een herinnering aan de 80-jarige oorlog, en over paden langs de Ruiten Aa. De rivier stroomt bij Ter Apel vanuit Drenthe de provincie binnen. In Drenthe is het de Runde. In de Ter Apeler bossen is het de Bosbeek en daarna slingert de Aa zo’n 30 km. naar het noorden om bij Wessinghuizen uit te monden in de Westerwoldse Aa, die vervolgens bij Nieuweschans uitmondt in de Dollard. De rivier heeft haar oude meanders weer terug en er zijn overal vistrappen aangebracht. De wandelaar hoort daar het water stromen en de vissen kunnen de rivier op- en afzwemmen. Dit is goed voor de visstand in de Waddenzee. Het Theater van de Natuur is geplaatst op de plek waar de hermeandering van de rivier is gestart. Het is een kunstwerk met gedichten van bekende Nederlanders. In de bossen zijn nogal wat vennen en heideveldjes. De Breedwisch is een begrazingsgebied van 112 ha., waar je overal kunt lopen, weliswaar zonder hond. Met nat weer is goed schoeisel nodig. De route gaat over een gemaaid en gemarkeerd pad. En verder zijn er veel koeienpaadjes. Voor een ruim 4 km. kortere wandelroute: sla de punten 24 tot en met 44 van de routebeschrijving over. 86% van deze wandeltocht is onverhard.
Geïnteresseerd in de omgeving? Bezoek de VBT ( Vereniging Bevordering Toerisme ).
Routebeschrijving
kn. = wandelknooppuntpaaltje met een cijfer.
- Loop vanaf de parkeerplaats bushalte in de richting van de garage/benzinepomp aan de provinciale weg, Weenderstraat 7.
- Passeer de garage en ga bij een ANWB-richtingaanwijzer LA, loop ongeveer 150 meter langs de weg, niet over het fietspad links.
Na 150 meter is er een doorgang naar rechts het bos in en ga daarna LA, het bospad op. Deze doorgang is helaas niet bereikbaar via het fietspad links van de weg. - Volg dit pad door het bos, ga steeds RD tot het einde van het bos.
- Op dit punt is er keuze tussen twee paden, een naar rechts en naar beneden en de andere naar links, een hoger gelegen pad langs een veld. **Het lagere pad rechts door de wei is soms beter begaanbaar dan het pad links, omdat daar ook tractoren over rijden. Oktober ’24: Wij hebben het hogere pad genomen, dat was goed begaanbaar. Rechts stroomt de Ruiten Aa. Beide paden komen op hetzelfde punt uit.
- Steek aan het einde de weg en het fietspad over en ga RD door een klaphek het natuurterrein op.
Dit is een groot begrazingsgebied, de Breedwisch, verboden voor honden. Er zijn hier geen echte paden. Zonder honden mag iedereen hier overal lopen. Voorbij de brug staan merktekens van het wandelnetwerk. Toen wij er liepen, okt.’24 was het pad overal gemaaid.
kn. = wandelknooppuntpaaltje met een cijfer.
- Loop vanaf de parkeerplaats bushalte in de richting van de garage/benzinepomp aan de provinciale weg, Weenderstraat 7.
- Passeer de garage en ga bij een ANWB-richtingaanwijzer LA, loop ongeveer 150 meter langs de weg, niet over het fietspad links.
Na 150 meter is er een doorgang naar rechts het bos in en ga daarna LA, het bospad op. Deze doorgang is helaas niet bereikbaar via het fietspad links van de weg. - Volg dit pad door het bos, ga steeds RD tot het einde van het bos.
- Op dit punt is er keuze tussen twee paden, een naar rechts en naar beneden en de andere naar links, een hoger gelegen pad langs een veld. **Het lagere pad rechts door de wei is soms beter begaanbaar dan het pad links, omdat daar ook tractoren over rijden. Oktober ’24: Wij hebben het hogere pad genomen, dat was goed begaanbaar. Rechts stroomt de Ruiten Aa. Beide paden komen op hetzelfde punt uit.
- Steek aan het einde de weg en het fietspad over en ga RD door een klaphek het natuurterrein op.
Dit is een groot begrazingsgebied, de Breedwisch, verboden voor honden. Er zijn hier geen echte paden. Zonder honden mag iedereen hier overal lopen. Voorbij de brug staan merktekens van het wandelnetwerk. Toen wij er liepen, okt.’24 was het pad overal gemaaid. - Loop nu eerst RD en dan naar rechts in de richting van een voetbrug over een oude arm van de Ems (D.), nu een nieuwe arm van de Ruiten Aa.
- Ga de brug over en loop eerst RD en daarna schuin naar rechts naar een groepje geïsoleerde bomen in de verte. Er staan hier en daar wat paaltjes met wandelmerktekens om de richting te bepalen. Dit pad is gemaaid.
- Passeer het groepje bomen en ga RD over de wei in de richting van een bosrand. Ga daar een breed pad op tussen twee hekken. Hier is kn.22.
- Ga LA richting kn.23, ga het tweede hek door en volg het brede pad RD.
- Steek aan het einde bij kn.23 een breed zandpad met fietspad over en ga RD een smal kronkelpad op links van een ven.
- Aan het einde RA. Negeer verderop een pad naar rechts en ga RD en kom uit bij een fietspad.
- Ga hier LA over het fietspad en ga even verder het 1ste pad weer LA bij een wit-rood merkteken. Volg dit merkteken tot punt16.
- Het 1ste pad RA bij het wit-rode merkteken van het Noaberpad.
- Ga bij een kruising van paden RD bij een wit-rood merkteken.
- Ga voorbij een bocht naar links het 1ste pad RA, bij wit-rood.
- Ga bij een kruising RD en bij de volgende kruising LA. Negeer op dit punt het wit-rood van het Noaberpad.
- Ga na 230 meter het 1ste pad RA, een smal kronkelpaadje dat even verder langs een heideveldje loopt.
- Ga hier RD, negeer de paden naar links, houd bij een geel – wit merkteken rechts aan en steek verderop een fietspad over, ga pas aan het einde bij een T- splitsing/kruising heel even RA en direct LA (min of meer RD).
- Het 1ste pad LA bij een wandelmerkteken en een bord naar Restaurant de Ruiten Aa.
- Steek aan het einde de weg over en kom uit op het terrein van het restaurant met terras en café. Ga nu direct LA naar de parkeerplaats.
- Ga al vóór de parkeerplaats RA bij een wandelmerkteken en loop zo rechts van een voet-golfterrein.
- Ga het 1ste pad LA tussen twee heggen door, houd rechts aan, bij de sloot LA en kom uit bij een klinkerweg en kn.2.
- Ga hier RA*, passeer een wildrooster en loop door naar een volgend wildrooster.
*Wandelaars die de route ongeveer 4 km. willen inkorten gaan hier LA, lopen door tot een kruispunt en gaan daar RA in de richting van een brug over de Ruiten Aa. Ga verder bij punt 45. - Ga even voorbij het tweede wildrooster naar links in de richting van een kunstmatige heuvel met natuurstenen traptreden.
Op elke trede is een gedicht te lezen en bovenaan staat een draaibaar toneelkader. Dit is het Theater van de Natuur met uitzicht op de Ruiten Aa. - Daal de trappen weer af en ga met de rug naar het kunstwerk LA en loop verder langs de Ruiten Aa. Passeer een grondwaterpeilmeter.
- Ga verderop, even voordat de rivier naar rechts buigt, naar rechts in de richting van een slagboom/hek en loop naar de weg.
- Steek de klinkerweg over en ga RD.
Links is Kopje Genieten met een terras en de Sellinger wandelboom van ijzer. Het water hier is ijzerhoudend. Vandaar de bruine kleur. - Ga na ongeveer 200 meter vanaf de klinkerweg het 3de pad RA bij wat merktekens van kinderwandelingen. (pas op het 1ste pad is tegenover het gebouw van Kopje Genieten, een tunnel van klimop, die naar een speelbos leidt ).
- Ga daarna het 1ste pad LA, een smaller pad. Volg dit pad ongeveer 700 meter.
- Ga bij een kruising van paden RD, door bij een splitsing eerst rechts aan en even verderop links aan te houden en de andere zijpaden te negeren.
- Ga bij een kruising met een breder pad nog steeds RD, het smalle pad op.
- Ga ongeveer 100 meter voorbij een bocht naar rechts het 1ste pad LA in de richting van een brede zandweg met fietspad.
- Steek over, passeer een slagboom en ga direct RA, een smal pad dat langs twee bosvennen gaat.
- Bij het tweede ven is een bankje en een kruising. Ga hier RA.
- Steek aan het einde bij kn.1 weer het fietspad met de zandweg over en ga heel even RD het bos in en daarna direct LA een smal kronkelpad, dat op een gegeven moment evenwijdig loopt aan een wat breder pad rechts.
- Negeer bij een kruising de merktekens en ga RA, steek het brede bospad over en ga RD.
- Pas op: loop bij een wat onduidelijke vijfsprong met een pad naar links en even verder 2 paden naar rechts gewoon RD.
- Ga hierna vrij snel het 1ste pad LA. Dit pad gaat langs een huis.
Dit was de directeurswoning bij het voormalige Jeugdkamp ofwel het Boefjeskamp in de volksmond, hoewel er niet altijd boefjes terecht kwamen. - Passeer een slagboom en loop RD over een klinkerweg langs een ven en een heideveldje.
- Ga voorbij het heideveldje LA, een smal paadje tussen de hei en een parkeerplaats rechts.
- Bij een kruising van paden RD. Rechts is een ven.
- Volg dit pad dat rond een heideveld loopt tot het einde, passeer een bankje, negeer de paden naar links en kom weer uit bij de klinkerweg van punt 22 en kn.2.
- Ga hier LA naar kn.10 en loop door tot een kruispunt.
- Ga hier RA en loop door tot een brug over de Ruiten Aa.
- Passeer voorbij de brug kn.10, ga hier RD richting kn.11 en daarna de 1ste weg LA de Vonderweg, een doodlopende weg.
- Ga zodra het mogelijk is naar links een paadje op langs een afrastering. Hier staan ook allerlei wandelmerktekens.
- Dit pad maakt een bocht naar links en dan naar rechts en gaat vervolgens langs de rivier, eerst door het bosje, dan door het veld.
- Loop bijna aan het einde over een dam*, ga bij kn.11 LA, een smal pad langs het water.
*De dam is de Rijsdam. In de 17de eeuw is hier in opdracht van generaal Rabenhaupt een dam van rijshout geplaatst. Bij vijandelijke aanvallen kon het gebied tot de Duitse grens bij Bourtange, een vestingdorp, onder water worden gezet om Westerwolde te beschermen tegen de aanvallen van de bisschop van Münster. In het rampjaar 1672 bleek Bourtange onneembaar te zijn. Even verder staat een “schildwacht” die de rijsdam moest beschermen. - Kom uit bij de schildwacht en een brug en ga RA, de Rijsdammerweg.
- Loop nu door tot voorbij huisnummer 5. Hier staat aan de linkerkant van de weg een bord van Staatsbosbeheer.
- Ga hier LA door de wei naar een klaphek, voorbij het hek RD naar een volgend klaphek.
- Ga het hek door en dan RA, een gras-pad langs de afrastering.
- Bij een volgend hek rechts LA in de richting van een brug over de Ruiten Aa.
- Ga voorbij de brug RD, het pad loopt eerst door het bosje en dan even links van de rivier en negeer de merktekens op het punt waar de rivier duidelijk naar rechts buigt, ga nog steeds RD, een smal paadje, volg nu de rivier niet meer en loop in de richting van een fietspad met zandweg.
- Ga hier LA en ga na ongeveer 300 meter het 1ste pad RA het bos in bij een wit-rood en geel-blauw merkteken.
- Ga bij een kruising van paden een paar passen RD en daarna direct RA. Dit is een rondlopend pad over rivierduinen.
- Ga aan het einde LA en kom uit bij het fietspad met zandweg van punt 54. Ga hier ook LA.
- Passeer een wildrooster en even verder een brug. Loop langs de eerste huizen van Jipsinghuizen en kom uit bij het hotel, het startpunt van de wandeltocht.
Bijna aan het einde staat in het water een standbeeld van Eddy Roos, de Hel van Jipsinghuizen, een herinnering aan de werkverschaffing in de jaren dertig van de vorige eeuw. De arbeiders kwamen hier aan met de tram. Ze gingen lopend naar de Kamp de Beetse aan de Zevenmeersveenweg. Zij moesten voor heel weinig geld heel zwaar werk verrichten. Het tramhuis staat nog op de hoek van de provinciale weg, verborgen achter een hoge heg. De barak is er nog steeds en is te bezoeken. In W.O.II is het een interneringskamp geweest. Voor openingstijden: www.kampdebeetse.wordpress.com. Om de hoek van het hotel is aan de Wollinghuizerweg tegenover het oude tramhuis nog een monument voor de gevallenen bij de slag van Jipsinghuizen in 1665. Dit is tegelijkertijd een verklaring voor de naam Heidenslegerweg, nu het fietspad met zandweg door de Breedwisch.
RA = rechtsaf, RD = rechtdoor en LA = Linksaf
Bekijk de volledige routebeschrijving ⇢
Bereikbaarheid en toegankelijkheid
Startpunt
Hotel de Waalehof, Weenderstraat 4, 9551 TK te Jipsinghuizen. Plan Route
Met de auto
Aan de overkant van Hotel de Waalehof is een parkeerplaatsje bij het standbeeld in de Ruiten Aa. Is deze plek vol, dan is er voldoende parkeergelegenheid aan de Wollinghuizerweg tegenover het buurthuis of bij de school.
Openbaar vervoer
NS Station Winschoten. Bus 14 (richting Stadskanaal via Vlagtwedde). Bushalte Marke, Vlagtwedde. Bus 42 (richting Emmercompascuum via Roswinkel). Bushalte Heidensleger, Sellingen. De bushalte Heidensleger is tijdelijk verplaatst naar Wollinghuizerweg 3, vlakbij de hoek met de provinciale weg.
Rolstoeltoegankelijkheid
Deze route is niet geschikt voor rolstoelen of kinderwagens.
Honden
Honden zijn niet toegestaan in dit gebied.
Foto's (12)
Paul Hoomoedt: Het Theater van de Natuur aan de Dennenweg
Margriet Smeets: Een brug in de Breedwisch
Margriet Smeets: Charolais koeien en kalfjes in de Breedwisch
Margriet Smeets: De Ruiten Aa vanaf het Theater van de Natuur
Margriet Smeets: De Sellinger wandelboom
Margriet Smeets: Zonsondergang in de Sellinger Bossen
Margriet Smeets: Winter langs de Ruiten Aa
Margriet Smeets: Een plas in het veld bij Sellingen
Margriet Smeets: De Ruiten Aa tussen Sellingen en Jipsinghuizen
Margriet Smeets: Langs de Ruiten Aa bij de Breedwisch
Margriet Smeets: Een pad over rivierduinen
Margriet Smeets: De hel van Jipsinghuizen voor het oude tramhuis
Routekaart
Topografische routekaart
Deze wandeltocht is ook beschikbaar op een zeer gedetailleerde topografische kaart de-ruiten-aa-en-de-sellinger-bossen.pdf. Het printen van deze topografische kaart kan door gebruik te maken van de mogelijkheden die de PDF reader biedt.
Horecagelegenheden
Hotel de Waalehof
Weenderstraat 4
9551 TK Sellingen
Bezoek website
Kopje Genieten
Dennenweg 1A
9551 VJ Sellingen
Bezoek website
Restaurant de Ruiten Aa
Zevenmeersveenweg 1
9551 VT Sellingen
Bezoek website
De route is gecontroleerd en we hebben geconstateerd dat het deel door de Breedwisch helemaal gemaaid is zowel voor als na de brug. Helaas is er bij punt 2 een pad volledig overwoekerd. We hebben de route verlegd, 150 meter over de weg. Verder is alles oké. Het letterlijke en figuurlijke hoogtepunt van deze wandeling is volgens ons het Theater van de Natuur in Sellingen met de dichterlijke traptreden. De eerste vinden we het mooist.
Waterlandschap van onze puntdichter Kees Stip (1913-2002)
Hier bepalen
Linealen van kanalen
Niet de loop
Levend water
Komt en gaat er
Nu en later is er hoop
Top wandeling; beter en leuker dan menige groene wissel
We hebben genoten van deze minder gelopen maar superleuke en afwisselende wandeling. Soms waren de paden moeilijk te vinden (maakt het juist leuker) maar dit was prima te doen, Het liefst zou ik dit plekje niet beoordelen; laat het maar zoals het is (wat onbekend).
Beste Eric, Dank voor de aardige reactie. Door het natte en warme weer van de laatste weken zijn veel wandelpaden, vooral over natuurgebieden, minder goed zichtbaar. Ervaren wandelaars lopen dan gewoon door en vinden hun weg vanzelf. Anderen vinden dat minder prettig.
Eksters foto
Prima startpunt voor het maken van een mooie natuurwandeling. Verlengen mogelijk in alle richtingen!
Natuur, cultuur en historie in 1!
Echt een aanrader!
Beste Tineke, Dank voor het doorsturen van de mooie foto’s. Over verlengen van wandelingen gesproken: Bij onze Westerwolde Lussen is dat heel vaak mogelijk. Twee voorbeelden :lus 10 en 11 in Ter Apel, samen 18 km. of 8a en 7a in Sellingen, samen 19 km. Veel wandelplezier verder.
Prachtige wandeling. Nu is dit gebied sowieso prachtig, maar deze wandeling was dat zeker! Heel afwisselend met ruige open vlaktes, de Ruiten Aa, bos(randjes) en horeca halverwege.
Prachtige wandelroute…. tot …. oversteken Rijsdammerweg ( vanuit richting Vonderweg)
Vanaf daar een gok, want het pad is overwoekerd en nagenoeg onzichtbaar. Toch de GPS gevolgd en na het veld wordt bij het bosje het pad zichtbaar. Uit het bosje komend, blijkt alles bij het gaaswerk overwoekerd en stopt het pad ( volgens GPS moet je dan doorlopen…) abrupt.
Enigste optie is bosje weer doorkruisen en echte de woning bij de hovenier uitkomen. ( Zie pijlen in zwart) Daarna links af. Na 200m zag ik in het veld een Bruin wandelbord van SBB staan en via dat hek weer op GPS richting hek gelopen om het oude pad weer op te pakken, hetgeen gelukte. Daarna richting brug over de Ruiten AA.
Het lijkt mij verstandig dit stuk traject opnieuw te bezien.
Gelukkig ben ik een ruim ervaren kaartlezer en wandelaar, anders zou ik dit stuk nooit hebben gevonden ….. Jammer.
De route is verder prachtig, naar door deze omissie heb ik ca 750m omgelopen.
Beste Koert, Dank voor de melding en de duidelijke kaart. Wij hebben dit pad twee weken geleden nog gelopen en inderdaad geconstateerd dat het pad vanaf de Rijsdammerweg bij de Ruiten Aa niet is gemaaid, terwijl dat dit voorjaar wel het geval was. Met het regenachtige weer van de laatste week is het er natuurlijk niet beter op geworden. Waarschijnlijk wil Staatsbosbeheer niet dat er wandelaars in het bosje lopen. Het spijt ons dat u moest omlopen. Wij zullen het zo spoedig mogelijk bekijken en de route vanaf punt 43 t/m 45 herzien. Gelukkig dat u uw weg heeft gevonden. Met vriendelijke groeten, Margriet Smeets.
Beste Koert, Wij hebben de route gewijzigd. iets anders dan het voorstel. Iets verderop bij huisnummer 12 is een officieel pad door het veld, waar we gebruik van hebben gemaakt.